2022-08-23 03:05:14
نواندیشی دینی
از «ملاک مسلمانی» تا «مؤلفههای اسلام»
تفاوت بنیادی «تکفیرگری» با «نقد ساختاری»
در احکام ارتداد در اهل سنت که توسط دادگاه صادر می شود متهم به ارتداد حق دفاع دارد.
در فقه سنتی شیعه برای فردی که مهدورالدم محسوب شده، یا به ارتداد یا سبّ النبی محکوم شده حق دفاع پیشبینی نشده است.
ایمان و کفر اموری کاملا شخصی هستند.
اینکه کسی در باطن واقعا مؤمن یا کافر است داورش خداوند در آخرت است.
در دنیا احراز آن یک راه بیشتر ندارد:
اظهار خود شخص که من مسلمان یا کافر هستم. دیگران هم مجاز به تجسس نیستند.
برای کافر شدن مسلمان یا ارتداد وی سخنان خودش با «دلالت مطابقی» بر خروج او از اسلام لازم است.
ارتداد و کفر با دلالت تضمنی و التزامی اثبات نمی شود.
در اسلام نواندیش از ارتداد جرمزدایی شده، یعنی مرتد هیچ مجازات دنیوی ندارد، خصوصا اعدام.
همانگونه که تنها ضابطه در کفر و ایمان اقرار خود شخص است،
تنها ضابطه در تکفیر نیز اقرار خود متهمِ به تکفیرگری به تکفیر کردن است،
به دلالت مطابقی و صریح.
«تکفیر تلویحی» یا «شبه تکفیر» فاقد هرگونه معنای محصل فقهی یا حقوقی و بازی با الفاظ است.
این ادعا که «سخنان شما بوی تکفیر میدهد»، معادل این ادعاست که «سخنان شما بوی کفر میدهد».
هر دو ادعا به یک میزان و به یک دلیل باطل و ناموجه است.
«ملاک مسلمانی» و «مؤلفههای اسلام» دو بحث کاملا متمایز هستند.
اسلام در این دو تعبیر یکی نیست.
اسلام در اولی «اسلام ظاهری» است، در دومی «اسلام واقعی» است.
وقتی در مؤلفه های اصلی اسلام معرفی شده توسط کتاب و سنت خدشه می شود، ملاک اسلامی بودن چیست؟!
نقد ساختاری امور منتسب به اسلام که بحثی الهیاتی است، هیچ ربطی به نسبت تکفیرگری که بحثی فقهی آن هم در اسلام سنتی (نه اسلام نواندیش) در حوزه ایمان و کفر شخصی است ندارد.
هر کسی آزاد است نظری را ابراز کند که به باور رایج مسلمان انحلال اسلام محسوب می شود.
از آن سو منتقدان هم به همین میزان یعنی بدون هیچ محدودیتی آزادند افراد یادشده را نقد ساختاری کنند.
نه دسته اول مرتد، کافر و خارج از اسلام هستند، چرا که خود را مسلمان می دانند؛
نه دسته دوم تکفیرگر؛ چرا که
اولا در اسلام نواندیش تکفیر بلاموضوع است؛
ثانیا تکفیر متعلق به اسلام سنتی بحثی فقهی است و در بحث الهیاتی اتهام تکفیر خروج از محل نزاع است؛
ثالثا نقد ساختاری را نمی توان با برچسبِ ناچسبِ تکفیرگری نادیده گرفت.
آنچه در بحث الهیاتی در میدان آزادی بیان لازم است رعایت شود موازین علمی و اخلاقی است.
در این صورت اینگونه مباحثات مفید و باعث ارتقای اندیشه اسلامی است.
https://kadivar.com/19722/
@Mohsen_Kadivar_Official
4.1K views00:05