سرای طاق چشمه نوش‌آباد، اولین هتل سنتی شهرستان آران و بیدگل | پی آواز حقیقت
سرای طاق چشمه نوش‌آباد، اولین هتل سنتی شهرستان آران و بیدگل
سرای طاق چشمه یکی از زیباترین و باصفاترین هتل‌های سنتی منطقه کاشان است. این هتل در اصل خانه‌ای قاجاری است که توسط شرکت تعاونی گردشگری انوش آباد در سال 1396 برای ایجاد هتل سنتی، رستوران، قهوه‌خانه و کارگاه از ورثه مرحوم حاج تقی مکاریان خریداری و مرمت آن آغاز شد و پس از زحمات و تلاش‌های فراوان تکمیل و در بهمن 1399 پروانه بهره‌برداری آن از سوی وزارت میراث فرهنگی به‌عنوان اولین اقامتگاه (هتل) سنتی شهرستان آران و بیدگل صادر شد.
این خانه در دل بافت تاریخی نوش‌آباد در محله توی ده، جنب میدان (حاج لطیف) امام خمینی و در خیابان امام (انتهای کوچه شهید خوانساری‌زاده) قرار دارد و از دو طرف به ورودی اصلی (اویی) شهر زیرزمینی مجاور است. درواقع شهر زیرزمینی در زیر این هتل قرار دارد.
مهم‌ترین مسئله اولیه شرکت، نجات بخشی و مرمت این خانه بود، ازاین‌رو بخش‌های بازمانده بنا تحت نظارت کارشناسان، مرمت و بخش‌هایی از بنا که به‌کلی نابود شده بود نیز به همان شیوه قدیمی بازسازی شده است. خانه به‌صورت گودال باغچه‌ای و مشتمل بر دالان ورودی و چارتاقی پذیرش، 7 اتاق در ضلع شمالی، شامل سه اتاق هم‌کف و 4 اتاق در طبقه یکم که 6 اتاق آن مخصوص اقامت مسافر و یکی از آن‌ها اتاق خانه‌داری است.
در طبقه اول ضلع جنوبی اقامتگاه، اتاق مطبخ با ارتفاع منفی 1 متر قرار دارد که به همراه اتاق پشتی آن تبدیل کافه شده و اتاق سمت چپ که درواقع دالانی کوچک بوده است، به کارگاه سفالگری تبدیل‌شده و با نام «سرامیک سیاله» فعالیت دارد. در طبقه یکم این بخش، دو اتاق از دوره پهلوی ساخته شده که در حال آماده سازی است. بنای طبقه هم کف شامل سه اتاق در ضلع شمالی و اتاق مطبخ (کافه) در ضلع جنوبی از دوره قاجاری است که تماماً به شیوه لنگه‌ای یا طاق چشمه‌ای ساخته شده است. البته چند اتاق تخریب‌شده و ازجمله دالان این خانه و اتاق بالای آن به همان شیوه سنتی بازسازی‌شده است. در ضلع شرقی اقامتگاه نیز رستوران و آشپزخانه در فضای کاه‌گلی قاجاری- پهلوی با وسایل زندگی قدیم نوش‌آباد قرار دارد.
در مرمت طاق چشمه ضمن رعایت سبک قدیمی بنا و استحکام‌بخشی، روح خانه‌ای قاجاری در شهری کوچک مدنظر بود و از پیرایه‌های غیرموجه آن خودداری شد، تا نمونه‌ای باشد از یک‌خانه روستایی دوران قاجار با امکانات رفاهی امروزی مناسب حال مسافر در فضایی آرامش‌بخش. ظرفیت فعلی اقامتگاه شامل 8 اتاق میهمان با سرویس‌های بهداشتی و حمام مجزا، رستوران با غذای سنتی، کافه با منوی باز، کارگاه سفال فعال و بخش‌های پذیرش، مدیریت، اتاق خانه‌داری، دفتر مدیریت و بخش‌های آشپزخانه و موتورخانه است. این اقامتگاه ظرفیت دارد که در فازهای تکمیلی تا 15 اتاق افزایش یافته و بخش‌های جنبی شامل موزه و فضای فرهنگی ایجاد شود.
یکی از اهداف مهم شرکت گردشگری انوش آباد، انجام فعالیت‌های فرهنگی و علمی است که علی‌رغم شرایط کرونا چندین برنامه علمی و فرهنگی به‌صورت مجازی و یا در فضای حیات آن انجام‌شده و قصد آن است که با پایان همه‌گیری کرونا، به‌صورت جدی برنامه‌های فرهنگی- هنری و نشست‌های علمی در آن انجام شود.
از ویژگی‌های مهم و منحصربه‌فرد طاق چشمه، سیستم برق و تأسیسات امنیتی آن است که برای اولین بار در اقامتگاه‌های سنتی ایران به‌صورت کاملاً هوشمند طراحی‌شده و قابل‌کنترل و نظارت از راه دور است که علاوه بر تسهیل امر برای میهمانان و مدیران، از هدر رفت برق نیز جلوگیری می‌شود.
نام طاق چشمه از شیوه طاق گنبدگون، اتاق‌ها گرفته‌شده که به آن طاق چشمه‌ای و لنگه‌ای می‌گویند. نام اتاق‌های طاق چشمه هم از نام ایرانی کدبانوهای گذشته این خانه و مادربزرگ‌های شرکا گرفته شده که به ترتیب عبارت‌اند از؛ ملک شاد، همدم، نگار، خانم ناز، ستاره، ثریا و لاله.
مدیریت اقامتگاه باافتخار پذیرای مسافران عزیز از نقاط مختلف ایران عزیز، گردشگران خارجی و همشهریان مهربان منطقه کاشان، آران و بیدگل و نوش‌آباد خواهد بود تا روز و ساعات خوشی را برایشان رقم زند.
محمد مشهدی نوش‌آبادی مدیر شرکت گردشگری انوش‌آباد و هتل سنتی سرای طاق‌چشمه
