معنی امامت در آیه‌ی شریفه‌ی «انی جاعلک للناس اماما» حيدر حبّ | افکار و آراء حیدر حب‌الله
معنی امامت در آیه‌ی شریفه‌ی «انی جاعلک للناس اماما»
حيدر حبّ الله ترجمه: محمّد رضا ملايی
سوال
چه تفسیرهایی درباره‌ی مراد خداوند متعال از آیه شریفه «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمين»[2] (بقره: 124) وجود دارد؟ آیا مقصود خداوند متعال از امامت در این آیه، مرتبه و مقامی بالاتر از نبوت است؟ آیا این مرتبه که حضرت ابراهیم به آن رسید بعد از سربلندی وی در تمام ابتلائات و آزمایشاتی بود که برای او پیش آمد؟ آیا تفسیر دیگری درباره‌ی این آیه از سوی علماء ارائه شده است؟ امیدوارم تفاسیر مطرح در این رابطه را بیان فرمایید.
جواب
شاید بتوان گفت سه تفسیر ذیل، بارزترین تفسیرهای احتمالی در این رابطه است:
تفسیر اول: برخی از علمای اهل سنت این تفسیر را برگزیده‌اند و بر این باورند که امامت در این آیه‌ی شریفه، همان مقام نبوت است و این آیه، کیفیت به نبوت رسیدن حضرت ابراهیم را بیان می‌کند؛ لذا این آیه، هیچ ارتباطی به مساله‌ی امامت ندارد زیرا نبوت، به تنهایی، همان امامت بر مردم است.
تفسیر دوم: مشهور علمای امامیه این تفسیر را برگزیده‌اند و معتقدند آیه‌ی مذکور، در اواخر زندگی حضرت ابراهیم نازل شده است و ناظر به اتفاقات آن دوره است – یعنی بعد از اینکه وی در مدتی طولانی، پیامبر بوده است – و اینکه ابتلاءات و آزمایشاتی که در این آیه به آنها اشاره شده همان مسیر طولانیِ وقایعی است که حضرت ابراهیم با آنها مواجه شده است آنهم بعد از اینکه به نبوت مبعوث شده بود؛ مانند داستان دستور ذبح فرزندش و نیز...
