آیا طرح صیانت، چراغ خاموش در حال اجرا است؟ در چند ماه گذشته ا | 🔴 آکادمی علوم انسانی
آیا طرح صیانت، چراغ خاموش در حال اجرا است؟
در چند ماه گذشته از ابتدای سال ۱۴۰۱، اتفاقات متفاوتی در سیاستگذاری فناوری اطلاعات در ایران و همچنین در نحوه سرویسدهی شرکتهای فعال در این حوزه رخ داد که باعث شده کاربران فضای مجازی با نشانههای مختلف به این نتیجه برسند که «طرح صیانت چراغ خاموش، در حال اجرا است».
راستیآزمایی چنین گزارهای بسیار دشوار است زیرا ما نمیدانیم در ذهن دولتمردان جمهوری اسلامی بهخصوص شورای عالی فضای مجازی چه میگذرد. اما شواهدی هست که نشان میدهد بخشهای مختلف از محتوای طرح صیانت، به بهانههای مختلف در زمینه های متفاوت درحال اجرا است. برای مثال:
در مساله مشهور به «قفل کودک جستجوی گوگل» میدانیم که مساله فراتر از اپراتورها و در سطح شرکت زیرساخت بودهاست. طبق طرح صیانت نهاد تنظیمگر میتواند با اعمال خط مشی ترافیکی، یعنی تغییراتی فنی در پهنای باند و ترافیک اینترنتی، دستیابی به سرویسهای مختلف را عملا غیر ممکن کنند.
در طرح صیانت قرار بود تنظیمگری به شورای عالی فضای مجازی سپرده شود و دولت تنها مجری باشد. این طرح هنوز تصویب نشدهاست. اما افراد خاصی نظیر رسول جلیلی که از او بهعنوان معمار فیلترینگ هوشمند یاد میشود، از شورای عالی فضای مجازی، به کمیسیون تنظیم مقررات در وزارت ارتباطات میآید تا عملا همان سیاستهای کلان حاکمیت، در تنظیمگری اعمال شود.
فناوریهای لازم برای احراز هویت و اینترنت طبقاتی درحال توسعه است. حتی سخنگوی وزارت ارتباطات از توسعه نرمافزاری برای پلتفرمهایی که از طریق وایفای به اینترنت وصل میشوند (برای کودکان) خبر داد. فناوری اینترنت طبقاتی فعلا برای کودکان و نوجوانان یعنی همه افرادی که با ورود کد ملی آنها مشخص میشود زیر ۱۸ سال هستند، از طریق سیمکارتهای اپراتورهای موبایل در دسترس است و لیست سفید سایتهایی که روی آن قرار دارند هم از سوی وزارت ارشاد آماده شدهاست.
برای بخشهای دیگر طرح صیانت مانند کارگروه مدیریت گذرگاه مرزی و سپردن اینترنت به ستاد کل نیروهای مسلح هم نیازی به تصویب طرح صیانت در مجلس نیست. مطابق حکم صریح خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در زمان تاسیس شورای عالی فضای مجازی، مصوبات این شورا حکم قانون را دارد. بنابراین، در صورت لزوم تصویب کارگروه «گذرگاه مرزی» در شورای عالی فضای مجازی کافیست و نیازی به مجلس ندارد.
شواهد زیادی نشان میدهد کلیت طرح صیانت لازم الاجرا است و فقط میماند رفع اختلافات در جزییات اجرایی آن. بنابراین، تفکری که پشت طرح صیانت است، در حال اجرای چراغ خاموش (و در مواردی کاملا واضح و روشن) آن است. فکت نامه