گفتگو با هفته‌نامه صدا (شماره ۹۲، ۱۸ دی ۱۴۰۰) بمناسبت سالگرد د | عبدالله شهبازی
گفتگو با هفته‌نامه صدا (شماره ۹۲، ۱۸ دی ۱۴۰۰) بمناسبت سالگرد درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی
قسمت دوم
صدا: نیروهای نزدیک به آقای هاشمی و حزب کارگزاران به‌نوعی دوران دولت او را سال‌های طلایی توسعه تصویر می‌کنند که دوم‌خرداد ناخواسته زمینه تعارض درون سیستم و توقف و وارونه شدن روند توسعه را باعث شد. چه نظری درباره این گزاره دارید؟
شهبازی: دوم خرداد نتیجه طبیعی دوران آقای رفسنجانی بود. مضافاً که مدل توسعه، که آقای رفسنجانی در ایران احیاء کرد، با دوم خرداد و دولت آقای سید محمد خاتمی و بعداً دولت‌های آقایان محمود احمدی‌نژاد و حسن روحانی از بین نرفت بلکه هر چه شد، بدون بازبینی انتقادی، بر همان شالوده‌ای بود که آقای رفسنجانی بنا نهاد و همانطور که عرض کردم احیاء نگاه کارشناسی دهه ۱۳۴۰ و اوایل دهه ۱۳۵۰ بود. تعبیر «استراتژی توسعه» را همان زمان مطرح کردم در روزنامه «کار و کارگر» طی مقالاتی. بعداً زمان آقای خاتمی هم نوشتم که ایران نیاز به بازنگری و تعریف «استراتژی توسعه» خود دارد. آقای رفسنجانی مدل خاصی از توسعه را مدنظر نداشت و پیامدهای سیاست‌های توسعه خود را در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی نمی‌شناخت.
صدا: به نظر شما، شخص آقای هاشمی در دهه آخر عمر به تجدیدنظر مبنایی در نگاه خود به روند توسعه و توجه به دموکراسی رسیده بود و یا این مواضع، ناشی از روند حذف و نزدیک شدن ناخواسته او به منتقدین بود؟
شهبازی: تصور می‌کنم علت رفتار اواخر عمر آقای رفسنجانی پیدایش فضای جدیدی بود که ایشان و خانواده ایشان را زیر فشار و هجمه سنگین قرار می‌داد. آقای رفسنجانی در کنه شخصیت خود اقتدارگرا بود و این شخصیت عوض نشد. ایشان نیز به دوران هشت ساله دولتش بعنوان «دوران طلایی» می‌نگریست و در بعد سیاسی مسئولیت رفتارهای سنگین مقامات وقت اطلاعاتی- امنیتی را در برخورد به دگراندیشان نپذیرفت و در بعد اقتصادی شاهد بازبینی و نقد برخی سیاست‌های دوران ایشان از سوی خود ایشان نبودیم.
