Асар яраларкан, муаллиф қалби қўрига беркитган сарлавҳа/номн | «Аkademnashr» nashriyoti
Асар яраларкан, муаллиф қалби қўрига беркитган сарлавҳа/номни авайлаб, асраб юради. Айрим асарларнинг сюжетдан аввал номи, ёки аксинча, бутун бошли китоб ёзиб бўлингандан сўнггина нима деб аталиши хаёлга келади.
Ўчириб, таҳрирлаб, "қайчилаб-қирқиб" ёзувчи китобига юзлаб вариантлар орасидан якуний – якто номни танлайди.
Биз севиб ўқиган айрим асарлар ҳам аввал бошда мутлақо бўлак номда бўлганини ҳеч эшитганмисиз? Масалан:
– Г.Г.Маркеснинг "Ёлғизликнинг юз йили" романи – "Хонадон" деб аталган. Бироқ муаллиф бу номдан тезда воз кечган.
– Ф.С.Фицжералднинг "Буюк Гетсби"си – "Қизил, мовий ва оқ ранг остида" номида берилиши керак эди. Лекин асар мутлақо бошқа номда чоп этилади.
– Ж.Оруэллнинг машҳури жаҳон "1984" романи "Европадаги сўнгги инсон" деб аталган. Нашриёт тугул, муаллифга ҳам сира ёқмаган сарлавҳага дарҳол қизил чизиқ тортилади.
– Льюис Кэроллнинг "Алиса мўжизалар мамлакатида" асари дастлабки қўлёзма матнда "Алиса ер ости дунёсида" деган ном билан нашриётга топширилган.
– Владимир Набоковнинг "Лолита"си эса "Денгиз бўйидаги қироллик" дея аталган. Кейинчалик муаллиф фикри ўзгариб, асарга мос сарлавҳа танланади.
– Кўпчилик севиб ўқийдиган "Андиша ва ғурур" (Жейн Остин) "Илк таассурот" деган ўта сентиментал номда нашриётга келтирилади. Бироқ нашриёт ўқувчилар бундай сарлавҳадаги китобни ўқимаслигидан хавфсираб, уни 16 йил ғаладонда сақлайди.
– Рэй Брэдберининг "Фаренгейт бўйича 451 даража" асари илк бошида муаллифнинг "Ўт ўчирувчи" ҳикояси асосига қурилган. Аммо сарлавҳада бошқа йўлдан кетилган.
Мабодо, бўлажак ёзувчи бўлсангиз, чиқаражак китобингизга илк танлаган номларингизни асраб қўйинг. Кун келиб, бошқа асарларга ғоя/фикр/илҳом берса, ажабмас!
@akademnashr
