برگی از تقویم تاریخ ۲۳ تیر سالروز درگذشت مل | برگی از تقویم تاریخ
برگی از تقویم تاریخ
۲۳ تیر سالروز درگذشت ملیک اصلانیان
( زاده سال ۱۲۹۴ روستوف روسیه -- درگذشته ۲۳ تیر ۱۳۸۲ تهران) آهنگساز و نوازنده پیانو
او که پدر و مادرش اهل تبریز بودند، در سال ۱۳۰۸ به‌هامبورگ نقل مکان کرد و در آنجا مشغول تحصیل و آموزش موسیقی شد. او پس از دریافت دیپلم پیانو از کنسرواتوار هامبورگ، رهسپار برلین شد، با این نیت که در مدرسه عالی موسیقی این شهر، شیوه‌های علمی آهنگسازی و رهبری ارکستر را نیز فراگیرد. بخت یار او بود که یکی از موسیقیدانان نام‌آور و نوآور آلمانی، پل هیندمیت در آن مدرسه تدریس می‌کرد. امانوئل از آموزه‌های هیندمیت بهره‌های فراوان برد، سپس وارد کنسرواتوار شد و در سال ۱۳۱۷ فارغ‌التحصیل شد و توفیق یافت در بحبوحه جنگ جهانی دوم، اولین کنسرتش را در سال ۱۳۱۹ در برلین برگزار کند. در سال‌های تحصیل در آکادمی برلین، او تحقیق در زمینه ملودی‌های فولکلور ایرانی و ارمنی را آغاز کرد که حاصل آن چند اثر برای ارکستر و پیانو بود و اغلب از رادیو برلین پخش می‌شد. وی پس از پایان رساندن دوره آهنگسازی در سال ۱۳۳۲ به ایران بازگشت.
بعد از بازگشت به ایران مدتی نزد ابوالحسن صبا به‌فراگرفتن موسیقی ایرانی پرداخت و اثری برای تار و تنبک و سنتور ساخت. اصلانیان مدتها استاد دانشگاه تهران و هنرستان عالی موسیقی بود. آثار ساخته‌شده توسط او بارها توسط ارکسترهای بزرگ جهان و ارکستر سمفونیک تهران به‌رهبری فرهاد مشکات، حشمت سنجری و علی رهبری اجرا شده‌است و آثاری بر اساس ملودی‌های ایرانی ساخته که به‌عنوان نمونه می‌توان از «نغمه دشتی» او یاد کرد که با رعایت نیم پرده "به‌جای ربع پرده" تنظیم شده است.
او خالق آثاری چون «منظومه سمفونیک گلبانگ» بر اساس داستان کوتاهی از غلامحسین غریب «افسانه آفرینش» «پروانه» «فانتزی برای تار» «تنبک» «سنتور و ارکستر» و «آذربایجانی کنسرتو پیانو» بوده است.
او میگفت:
«من به این نتیجه رسیده‌ام که انسان باید چیزهای زیادی یاد بگیرد و بداند، اما بعد باید آن‌ها را از یاد ببرد و ببیند آن ملودی به‌چه چیزی نیاز دارد، نه این که خودش می‌خواهد با آن چه‌کار کند و یا آموخته‌های خود را چه‌طور ارائه دهد. زیرا چیزی که یادگرفته‌ایم مال خودمان نیست. زمانی که باخ و بتهوون هارمونی می‌نوشتند چیزی درباره هارمونی نوشته نشده بود. آن‌ها خودشان با تکیه بر تجربه‌های پیشینیان هارمونی را به‌وجود می‌آوردند. بعد درباره آثار آن‌ها کتاب‌ها نوشته شد و اکنون در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود. حالا اگر کسی با استفاده از آن‌ها موسیقی بنویسد، این دیگر مال خودش نیست. دانش ورزش ذهن است، نه تکرار آموخته‌ها. این برای هنر و ادبیات بسیار مهم است.»
و میگفت:
«می‌دانم چرا مولانا نیز می‌رقصید. وقتی برگ درخت در هوا می‌رقصد، این خواسته خودش نیست. نیرویی آن برگ سبک را می‌رقصاند. مولانا هم از طریق گذشتن از نفس چنان سبک می‌شد که به‌رقص درمی‌آمد. در موسیقی هم باید به این سبکی رسید.»
اصلانیان معتقد بود که:
«برای موسیقی ایرانی باید هماهنگی و فرم مخصوصی انتخاب کرد تا متناسب با بیان حالات و چگونگی آن باشد و اصولاً درست نیست زیر ملودی‌های ایرانی بدون دقت هارمونی غربی گذاشته شود. او این عمل را مانند این می‌دانست که بخواهند فارسی را با دستور زبان فرانسه و انگلیسی تطبیق دهند.»
امانوئل ملیک اصلانیان در ۸۸ سالگی درگذشت و در «آرامستان بوراستان» به‌خاک سپرده شد.
آثار:
از معروف‌ترین ساخته‌های او
باله آفرینش
چهارگاه (برای پیانو)
افسانه آفرینش
گلبانگ
پروانه
فانتزی (برای تار)
تنبک
سنتور و ارکستر
آذربایجانی کنسرتو پیانو
بورلسک
سپیده
سوپرانو
باریتون و دکلمه
@bargi_az_tarikh
#برگی_از_تقویم_تاریخ
