هادی توحیدی (لهجه‌ی کلورزی) زربین دار (سروِ کوهی) از جمله دارا | دور نمای پشته (دوستداران احیای محل)
هادی توحیدی (لهجه‌ی کلورزی) زربین دار (سروِ کوهی) از جمله داران مقاوم هسه که هر سِنگ و چِتال و هر، کِر و کُرمات سَر سَوزآبو و با کِمتَرین آو و حتی هوای نامناسب تانه رُشد بُکُنَه ، طبق گفته سالمندان در قدیم ویشتر مناطق روبار از اِبن آوا (جمشید آباد) تا علی آوا سوفروی(سفیدرود) راستِ طرف و از توتَکبُن تا گِلِوَرز سوفرویِ دست چَپ ، تمام مرزانِ (کوهانِ ) سَر زربین دار دَبَه ، مردم خوشانِ خانه تیر و چویا ، خوشانِ بَر و بروازه و برچه و دولاب و صُندوق و انبارا زربین چوی جا چاکُدَن ، حتی خوشان خانه تَقلِ پَل یا پردوی ( تخته ای که با تبر از تنه الاش یا مازو دار گیتَن) سَر زربین خالهِ تازه با ولگ نِیَن . یه زمات زربین چوی جا ماده ای به نام قطران گیتَن ، ای کار وَستَئی، کارگاه قطران گیری در بعضی مناطق روبار مثل گِلِورز وجود داشته ، قطران گویا مصرف دارویی و صنعتی داشته ، ای کارِ وَستَئی ،به قولِ سالمندان ، زربین چویا دَرنجِیَن و دَکُدَن یه تا پِلِه خُم دِله و خُمِ سَرا قایم کُدَن، ای خُمِ بُنا سولاخ کُدَن، ای خُما یه تا دیگر خم سَر نِیَن، جِرِ خُما گِلِ بُن آکُدان و دور خُم اَوَل آتش کُدَن، زربین چویان ، گرم آبَن و اُشان شیره که قطران بَه شِه بُنِ خُمِ دِلَه، هَنِ وَستَئی قدیمان ، روبارا ، روبارِ قطران گوتَن، حدود سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۰ رسم آوای دله یه تا آواد و پر رونقِ بازار ، بنام جلالیه دَبه ، ای بازار دله شصت هفتاد تا دیکان و شش تا کاروانسرا دَبه ، هر کاروانسرای دله چَن تا پِله انبار دَبَه، پَهنی ای انباران هشت ذرع بَه وسطِ ای انباران ده پونزه تا کلفتِ زربین ستون بِزِیَبِن و ای ستونانِ سَر کُلُفت زربین چو که اُنا حَمّال گوتَن بِنِیَبِن ، حَمّالان و دیفارانِ میان زربین تیر دَکُدَبِن ، تمام دیکانان تیر و نال و بَر و برچه هم زربین چو بَه، سال ۱۳۴۰ بازار جلالیه رسم‌آوا(رستم‌آباد) رونق جا بِکَت و خراو آبا ، من شاهد خراوی ای بازار بام ، یه تا کاروانسرا مِه بابای شِن بَه که مِه ماهارا بِرَسی ، وقتی ای کاروانسرایا خراو آکُدِم ، از اَرّه کُدَنِ هر ستون و حَمّال چهار تا تیر بِرین آمه ، خودتان تصور بُکُنن که فقط برای چاکُدَنِ ای بازار چه زربین دارانِ کُهنسالی فنا بِبِیَن ، قطران گیری و استفاده بی رویه از جَنگلهای زربین روبار و بازسازی و بقول معروف احیا نِکُدَن ای سرمایه عظیم باعث نابودی زربین داران روبار بِبِبه و فقط چَن زربین دار قدیمی مثل پُشتهِ زربین دارِ و کیاوا و راجِئونِ زربین دار بُمانسته ، بسی تاسف !!! پُشتِه زربین دارِ که اُنا آقا پیرِ دار یا جُفتِ پیر گوتَن و حتی احتمالا دیگر زربین داران، مردم منطقهِ دله حالت احترام و تقدس داشتن ، مردم موقعِ بیماری و گرفتاری به اُشان مُتوسل بَن ، اُشانِ خالا سَوزِ شِندر دَوَستَن ، اُشان بُن فانوس و شَم روشین‌آکُدَن و حتی نذر کُدَن ، ای اعتقادان خالصانه بَه و مربوط به دوران یا مدت کِم نِیَه و تاریخِ دله ریشه دارَه و این نشان دَهه که ای داران قدمتی بالای ۱۰۰۰ و حتی ویشتر دارِن. زربین دارِ پشته طبق روایت اهالی پشته به آقا پیرِدار یا جفت پیر معروف بَه و احتمالا دو تا دار بَه که یه تا از بین بِشیه (کَی و چه زمان اطلاعی ندارم ) اَهالی پشته اعتقاد داشتَن که اِگِه یه تا خالهِ آقاپیرِدار یاجفتِ پیر بِشکِیَه از اُن خون جاری بو، و هرگز کسی جرعت نِکُدِه اُنِه خالا بِشکِنَه، اگر دو نفر همدیگرِ جا دعوا گیتَن طرف مورد ظلم، شکایت به جفت پیر بَرده و تهدید کُدِه که الان شُهم آقاپیرِدارِ خالا اِشکِنُم و به طرف زربین دار حرکت کُدِه، ای موقع طرف دعوا یا اطرافیان دستپاچه بَن و اُنِ دنبال شَن تا اُنا ای کارِ جا منصرف بُکُنِن ، دهه سی و چهل کدخدای پشته اصغر یوسفی بَه، اصغر یوسفی یه تا پِله خانه دو طبقه پیرِدارِ بُن داشته که اُنه سَر گالی پوش (چو سَر ) بَه، حدود سال ۱۳۴۰ بر اثر باد و طوفان آقاپیرِدارِ یه تا پِله خاله آزَریست و بِکَت کدخدایِ خانه سَر و اُنا خراو آکُد ، آزَریسته خاله یه سَر خانه سَر و یه سَر زربین دارِ سَر دَبَه ، کدخدا کارگر و نجار بِیَرد تا خالا اُگُورَه و خُو خانه سَرا چاکُنَه ، هیش کَس جرعت نِکُدِه آزَریسته خالا زربین دارِ جا سِفا اکُنَه ، تا مجبور بِبَن اُ خاله بُنا اِسکَت (جِزِن) بِزِنن و خالا جُهور آکُدِن و تازه اِسکَتِ سَر یه تا بالش بِنن تا آزَریسته خاله زَخمی مَبو و خانه سَرا چاکُدِن ( کدخدای پسر مرحوم حمید یوسفی مِه عمه ی شِیَر بَه و مُن که اُ موقع ده دوازده ساله بام خیلی اُشانِ خانه شِیَم و شاهد ای قضیه بام ) با توجه به تقدسی که مردم زربین دارِ رِه قائل بَن تعجب کُنُم که چه چیز باعث بِبِیه که اُن همه زربین دار کُهنسال فقط برای بازار جلالیه قطع ببیه (حَمّال های با قطرِ حدود هفتاد سانت ) یا زربین دارانی که برای تولید قطران قطع بِبِیه. @door_namay_e_poshteh
