2019-11-15 13:59:04
سهمیه‌بندی بنزین به لحاظ اقتصادی اقدامی ضروری است، اگرچه به لحاظ سیاسی می‌‌تواند برای حکومت خطرناک باشد.*
در نقد یا دفاع از این اقدام می‌توان بسیار گفت و نوشت، اما من تنها می‌خواهم مرور مختصری بر یکی از ایرادهایی که بر سهمیه‌بندی گرفته می‌شود داشته باشم.
گفته می‌شود که سهمیه‌بندی بنزین، فشار بر طبقات کم‌درآمد وارد می‌کند. این گزاره درست است، اما تا جایی که مربوط به افزایش قیمت کالاها و خدمات در پی افزایش هزینه ترابری جاده‌ای باشد، ایرادی به جاست که حکومت موظف است برای ممانعت از آن تمهیدات لازم را بیاندیشد.
اما زمانی که گفته می‌شود طبقات کم‌درآمد نمی‌توانند بنزین آزاد تهیه کنند، ایرادی نا‌به‌جا مطرح می‌شود، چون باید همین‌طور هم باشد! یعنی باید استفاده از خودروهای شخصی آنقدر گران باشد که همگان هوس استفاده مداوم از آن را نداشته باشند. در اغلب کشورهای جهان هم استفاده از خودروی شخصی، گزینه‌ای لوکس است که استفاده‌کننده باید دست‌کم به ازای هزینه‌های زیست محیطی که ایجاد می‌کند، پرداخت هزینه مالی نسبتا بالایی را هم تقبل کند. اگر نمی‌تواند که چه بهتر! چون به این ترتیب عدالت بیشتری برقرار می‌شود. دقیقا چون عدالت بر خلاف عادت و تصور بسیاری از هم‌میهنان ما، امکان سواستفاده جمعی از منابع عمومی نیست، بلکه عدالت جایی تحقق می‌یابد که در استفاده از منابع عمومی، خیر عمومی ملت لحاظ شود.
البته اینکه در مقابل هزینه غیرواقعی و ارزان سوخت در کشور ما، هزینه‌های غیر واقعی و گران دیگری از قبیل خودرو و مسکن و... هم قرار دارد، قابل توجه و کتمان‌ناپذیر است. یا این که مدیریت شهری حکومت در چهار دهه گذشته، با بی‌برنامگی و کوته‌بینی، در توزیع جغرافیایی مناطق مسکونی تهران و دیگر کلانشهرها فاجعه‌ای به بار آورده که سیستم ترابری عمومی کنونی را یارای تقبل همه بار آن نیست هم محرز می‌باشد. اما به باورم باز هم با ارجاع به این نا‌رسایی‌ها، نمی‌توان نا‌به‌جایی سوخت ارزان و نامحدود در ایران را توجیه کرد. اگر در این مورد تردیدی دارید، آلودگی هوای مهلک چند روز اخیر تهران را به یاد بیاورید.در همین شرایط نامطلوب کنونی هم می‌توان با استفاده کمتر از خودروی شخصی و بهره بردن بیشتر از ترابری عمومی، دست‌کم وضع زیست‌محیطی بهتری را برای شهرهای کشور رقم زد.
*پی‌نوشت: خطر سیاسی هم جایی برای حکومت رقم می‌خورد که دیگر نمی‌تواند بحران‌هایی چون بیکاری و بی‌تفریحی را با پراید و سوخت ارزان برطرف کند. البته برای همگان و از جمله حکومتگران هم بهتر است که چنین خطری رقم بخورد تا مواجهه درست‌تری با واقعیت پدید بیاید!
@Tirdadbonakdar
194 viewsN A V I D, 10:59
آ
