Dars #5 Present Simple Tense ning qoʻllanish holatlari: Doi | Ingliz tilida so'zlashish

Dars #5 Present Simple Tense ning qoʻllanish holatlari:
Doimiy yoki takroriy ravishda sodir boʻladigan ish-harakatlar uchun qoʻllaniladi. Ish-harakat kecha, bugun va ertaga ham shunday tarzda sodir boʻladi va oʻzgarmaydi.
I go to work by bus every day.
She always gets up at 6 oʻclock.
Many people think that if a black cat crosses your way it is bad luck.

Dunyoda har doim haqiqat boʻlgan voqea-hodisalar mavjud. Masalan, tabiat hodisalari boʻlgan quyosh chiqishi, yerning quyosh atrofida aylanishi, kuzda qushlarning issiq oʻlkalarga uchib ketishlari va hakozo. Undan tashqari, jamiyatda oʻrnatilgan umumiy qoidalar, kasblar, insonlar va boshqa voqea-hodisalar haqida umumiy fikr bildirilganda ham hozirgi oddiy zamon fe’li qoʻllaniladi.
The sun rises in the east.
Cats live on mice.
Water boils at 100ᵒC.
Carpenters make things of wood.
When ladies enter the room, gentlemen stand up and greet them.

Ingliz tilida fikrga qoʻshilish, va'da berish, tavsiya qilish uchun bir qancha fe’llar ishlatiladi. Bunday fe’llar “performative verbs” deb ataladi va nutqda juda keng qoʻllaniladi. Misol sifatida “to agree/think/ suggest/ recommend/ insist/ promise/ apologise/ refuse” fe’llarini keltirish mumkin. Mazkur fe’llar ham odatda hozirgi oddiy zamonda qoʻllaniladi.
I promise I won’t be late.
What do you suggest I do?
He insists that we should come with him.

Hozirgi oddiy zamon fe’li quyidagi payt ravishlari bilan qoʻllaniladi:
always usually often sometimes rarely
never hardly ever frequently occasionally seldom
all the time
every+day/morning/night/Monday/week/month/other day/year
Jim always gets up at 6 oʻclock.
He never lies to his parents.
We frequently see that man on the beach.

Ingliz tilida “Why don’t you…?” birikmasi tavsiya qilish, maslahat berish uchun qoʻllaniladi.
Why don’t you get a new job instead of lying all day?

Eslatma “never” payt ravishi qoʻllanilganda yordamchi fe’llardan 'don’t/doesn’t' qoʻllanilmaydi.
He never lies to his parents. (U ota-onasiga hech qachon yolg’on gapirmaydi…toʻg’ri gap qurilmasi)
He doesn’t never lie to his parents. (notoʻg’ri gap qurilmasi)

Yuqoridagi holat 'no/nobody/no-one/nothing/nowhere/neither/seldom/rarely/hardly ever' kabi inkor ma’nodagi soʻzlarga ham taalluqlidir.
Nobody believes a liar when he tells the truth. (Nobody doesn’t believe… emas)

@ingiliz_tilida_s