2021-03-12 05:41:22
#Onlinedars
FE’L (THE VERB) Umumiy ma’lumotlar
Shaxs yoki narsaning harakati yoki holatini ifodalovchi so‘zlar fe’l deyiladi.
1. Fe’llar sodda, yasama va qo‘shma bo‘ladi:
sodda fe’llar tarkibida qo‘shimcha yoki old qo‘shimcha bo‘lmaydi;
yasama fe’llarning qo‘shimchasi yoki old qo‘shimchasi bo‘ladi:
-en: to widen — kengaytirmoq to strengthen — kuchaytirmoq
-fy: to simplify — sod dalashtir moq to signify — ifodalamoq, bil dir moq
-ize: to mobilize — jalb qilmoq to organize — tashkil qilmoq
-ate: to demonstrate — namoyish qilmoq
un-: to unload — yukni tushirmoq
to untie — yechmoq
re-: to resell — qayta sotmoq to disappear — g‘oyib bo‘lmoq
to separate — ajratmoq dis-: to disarm — qurol sizlantirmoq
Qo‘shma fe’llar ikki so‘zdan yasaladi:
to whitewash — oqlamoq to broadcast — radioda eshittirmoq
Eng keng tarqalgan qo‘shma fe’llar: fe’l + ravish
to come in — kirmoq to take off — yechmoq
to go on — davom ettirmoq. Fe’lning shaxsi ma’lum va shaxsi noma’lum shakllari
(Finite and non-fi nite forms of the verb)
Fe’lning shaxsi ma’lum ( Finite Forms), shaxsi noma’lum (Non- Finite
forms or Verbals) shakllari bor.
Fe’lning shaxsi ma’lum shakllari shaxs, son, mayl, zamon, nisbatni
ifodalaydi. Ular gapda doimo yakka o‘zi kesim bo‘lib keladi:
She lives in London. U Londonda yashaydi.
He is working in the library. U kutubxonada ishlayapti .
They were invited to the concert. Ular konsertga taklif qilinishdi.
My sister was here in the morning. Mening opam ertalab shu yerda edi.
Buyruq maylidagi fe’llar ham fe’lning shaxsi ma’lum shakliga kiradi,
chunki u gapda tushirib qoldirilayotgan ega you ning kesimidir:
Close the window, please.
Fe’lning shaxsi noma’lum shakliga — infi nitiv (the Infi nitive) hara-
kat nomi, gerund (the Gerund) va sifatdosh (the Participle) kiradi. Ularda shaxs, son va mayl yo‘q va ular gapda mustaqil ravishda kesim bo‘lib kela olmaydi:
I have come here to speak to you
(infi nitiv gapda maqsad holi).
Men bu yerga siz bilan gaplashgani keldim.
We discussed different methods of teaching foreign languages
(
gerund aniqlovchi).
Biz xorijiy tillarni o‘qitishning turli uslublarini muhokama qildik.
The book lying on the table belongs
to Mr. A. (aniqlovchi).
Stol ustida yotgan kitob Mr. A. ga qarashli.
364 views𝙵𝚎𝚗𝚘𝚖𝚎𝚗, 02:41