در رمانِ «پدران و پسران» نوشتهٔ ایوان تورگنیف با نمادِ نیهیلیس | کانال فلسفی «تکانه»

در رمانِ «پدران و پسران» نوشتهٔ ایوان تورگنیف با نمادِ نیهیلیست های روس، بازارف، آشنا می شویم.
بیاییم و از خود بپرسیم آیا کهن دیارِ ما ایران و آنچه تا به کنون نیاکانِ ما آفریده و برای ما گذاشته اند، با یورش چنین نیهیلیست هایی روبارو نیستند؟
نگرشِ بازارفِ نیهیلیست را از زبانِ دوست و دنباله رو شیدای او ، آرکادی، این چنین می خوانیم:
پاول پترویچ پرسید: آقای بازارف چه کاره اند؟
آرکادی تبسمی کرد و گفت: بازارف چه کاره است؟ عمو جان، مایلید به شما بگویم بازارف حقیقتاً چه کاره است؟
بله برادرزاده جان، لطف کن بگو.
او نیهیلیست است.
نیکلای پترویچ با تعجب پرسید: چطور؟
آرکادی تکرار کرد: بله، بله او نیهیلیست است.
نیکلای پترویچ پس از قدری تأمل گفت: نیهیل، تا آن جا که من می دانم از ریشهٔ لاتین است که به معنی «هیچ» می باشد، پس این کلمه قاعدتاً باید دربارهٔ شخصی گفته شود که… که به هیچ چیز ایمان ندارد.
پاول پترویچ جملهٔ نیکلای پترویچ را تصحیح کرد و گفت: بگو کسی که به هیچ چیز احترام نمی گذارد.
آرکادی در دنبالهٔ سخنان عموی خود گفت: کسی که به همه چیز با دیدهٔ انتقاد می نگرد.
پاول پترویچ پرسید: مگر فرقی هم می کند؟
آرکادی: البته که فرق می کند. نیهیلیست کسی است که در مقابل هیچ قدرتی زانو خم نمی کند. کسی است که به هیچ اصلی ایمان ندارد، حتی اگر آن اصل از طرف همه مورد احترام باشد.
پاول پترویچ سخنان آرکادی را قطع کرد و گفت: و به نظر شما این کار مطبوع است؟
آرکادی: تا شخص که باشد. یکی از آن لذّت می برد و دیگری رنج.
پاول پترویچ: صحیح! خوب، من می بینم که این موضوع از فهم ما خارج است. ما اشخاص قرن گذشته ایم، ما تصور می کنیم که بدون «پرنسیپ» بله، بدون پرنسیپی که باید به آن معتقد بود، قدمی نمی توان برداشت و نَفَسی نمی توان کشید، اما شما تمام این ها را عوض کرده اید. خدا به شما عمر و عزت بدهد، ما هم از تماشای شما لذت خواهیم برد. آن اسم چه بود؟
آرکادی آهسته و واضح گفت: نیهیلیست.
پاول پترویچ: بله سابقاً هگلیست ها بودند و اکنون نیهیلیست ها هستند. ببینیم چطور شما در خلأ و در فضای بی هوا دوام خواهید آورد.
[ ایوان تورگنیف، پدران و پسران، ترجمهٔ مهری آهی، صفحاتِ ۴۸-۴۷-۴۶]

#خسرو_یزدانی
#تکانه

@khosrowchannel


به کانالِ فلسفیِ « تکانه » در تلگرام بپیوندید!