از دیدگاه روانی – اجتماعی می‌توانیم دروغ‌ها را، به دو دسته كلى تقسیم‌کنیم:
#گروه_اول دروغ‌هایی هستند که ناشی از رانش‌گرِ (Driver) «دیگران را راضی‌کن» (Please others) هستند كه در اثر مجموعه "امر و نهى هايى" كه شديم شكل ميگيرند. با صدور مدام اين دستور از كودكى، "پیش‌نویس زندگی ما" طورى تنظيم ميشود كه همه عمر تلاش‌کنیم «به‌هر‌قیمتی» دیگران را خشنود کنیم. در‌نتیجه، وقتى حدس‌می‌زنیم، گفتنِ حقیقت باعث رنجش‌خاطر دیگران شود، دروغ را جایگزین حقیقت می‌کنیم.
مثلا در پاسخ سؤالاتى مثل «این لباس به‌من میاد؟»يا«از غذا راضی بودین؟» پاسخ داده‌ایم: «بله، کاملاً، خیلی!» در حالی‌که نه آن لباس به او می‌آمده و نه غذا طعم خوبى داشته.
در واقع خیلی اوقات، خودِ سؤال‌کننده هم، به‌جای شنیدن حقیقت تلخ، توقع دارد دروغ شیرین بشنود! انگار ميگويد «لطفاً به‌من دروغ بگو، خواهش می‌کنم!» گرچه او در سطح خودآگاه و آشکار (Explicit) از شما دروغ نميخواهد، اما در سطح ناخودآگاه و تلویحی (implicit) از شما تمنای دروغ می‌کند و پر از این التماس است كه: «عزیزم! لطفا مرا با دروغ هايت نوازش‌کن!».
این نوع دروغ‌گفتن تنها تصمیمی ست ناشی از آموزه‌های غلط تربیتی و ترس از رنجاندن دیگران. _____________________
اما در مقابل #دسته_دومی از دروغ ها وجود‌دارند که گوینده اش، به منظور فریب‌دادن و سوءاستفاده، آنها را طراحی ميكند و مساله نوازش نيست!
در کتاب ١٩٨٤«جورج اورول»، جامعه‌ای ترسیم ميشود که در آن وزارت‌‌خانه‌ای وجود‌دارد به‌نام «#وزارت_حقیقت» که بر خلاف نامش، وظیفه‌اش پنهان‌کردن حقیقت و انتشار دروغ با اين مرامنامه است: " #حفظ_قدرت_به_هر_قیمت ! "
بنابراين دروغ‌هاى بزرگ و تاريخى که باعث فریب ملت و اقتدار و ثبات يك حکومت ميشوند، محور آن حفظ قدرت است. ____________________ . «#هانا_آرنت آرنت» فیلسوف آلمانی، در مقاله «حقیقت و سیاست» می‌نویسد: . «وقتيكه‌جامعه‌ای به دروغ‌گویی سازمان‌یافته روی‌آورد و دروغ گفتن تبدیل به اصل کلی شد، صداقت به‌خودی‌خود تبدیل به یک عمل سیاسی می‌شود و گوینده حقیقت حتى اگر دنبال هیچ منفعت و قدرتى نباشد، یک کنش‌گر سیاسی محسوب می‌شود!» . در چنین شرایطی شما نمی‌توانید از سیاست کناره‌بگیرید و راه خود را بروید،چون ناچارید یکی از این دو راه را انتخاب‌کنید:
یا به وزارتِ دروغ بپیوندید، یا یک مخالف سیاسی محسوب شوید!
