محورهای گفت و گو با روزنامه جوان پیرامون دگرگونی نظم جهانی ل | سید‌یاسر جبرائیلی
محورهای گفت و گو با روزنامه جوان پیرامون دگرگونی نظم جهانی
لیبرال دموکراسی دچار «بحران جذابیت و کارآمدی» شده است. امریکا نه قدرت اقتصادی لازم برای ترغیب دیگران را در رابطه با اهداف خود دارد، نه برای سایر ملت‌ها یک الگوی موفق است که از آن تبعیت کنند، و نه قدرت نظامی‌اش را می‌تواند برای دستیابی به اهدافش اهرم کند.
امریکای امروز نه تنها قدرت مغلوب ساختن رقبا را ندارد، بلکه مکرر مغلوب اراده آنها شده است. کار بزرگ شهید حاج قاسم، که بزرگ‌تر از شکست دادن امریکا در منطقه است، بی‌اعتبارسازی تهدید نظامی امریکا در جهان است.
مؤلفه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی قدرت، خود معلول عوامل زیربنایی قدرت هستند. اگر این منابعِ مولدِ قدرت، پایدار یا رو به رشد باشد، نوسان در مؤلفه‌های قدرت نمی‌تواند شاخص مناسبی برای ارزیابی فراز و فرود یک بازیگر باشد.
چین تبدیل به یک واحد قدرت اقتصادی و روسیه تبدیل به یک واحد قدرت نظامی شد. جمهوری اسلامی اما صرفا یک واحد قدرت تک‌بعدی خارج از نظم لیبرال نماند؛ ایران در مرکز حوزه تمدنی جهان اسلام قرار گرفته، مؤلفه‌های قدرتش متنوع و متکثر است و آنها را هماهنگ رشد داده است.
وقتی اسناد امنیت ملی امریکا طی ۷ دهه اخیر را بررسی میکنید، میبینید واشنگتن هسته اصلی نظم هژمونیک را مجموعه‌ای از نظامهای سیاسی لیبرال-دموکرات تعریف کرده است. هرچه بر تعداد نظامهای سیاسی لیبرال-دموکرات در جهان افزوده میشد، این نظم جان و ثبات بیشتری می‌گرفت.
رژیم‌های استبدادی تابع نظم لیبرال، با فرو ریختن این نظم، نقطه اتکای خود را از دست خواهند داد. تصور برخی حکام عرب این است که فی‌المثل می‌توانند چین را جایگزین امریکا کرده و به حیات سابق خود ادامه دهند. اخیرا دیدم «العربی جدید» نوشته که عربستان سعودی از نظر ژئوپلتیکی برای امنیت خود به ایالات متحده وابسته است، اما از نظر ژئواکونومیکی به سمت شرق تغییر جهت داده است. اما اولاً این زیست شترگاوپلنگی ممکن نیست. ثانیاً اتکای این رژیم‌ها نه به امریکا به عنوان یک واحد قدرت، که به هژمون نظم لیبرال بوده است. سناریوی اتکا به چین، به همان دلیل که چین یک واحد قدرت است نه محور حوزه تمدنی، و نه هژمون نظم جدید، ممکن نیست. چین همزمان که با کشور‌های عربی همکاری اقتصادی دارد، با جمهوری اسلامی ایران نیز پیمان راهبردی دارد و در تنازع الگوی مردم‌سالاری دینی با استبداد عربی، انگیزه و امکان قرار گرفتن در یک سوی ماجرا را ندارد؛ هرچند برقراری امنیت در منطقه را برای منافع اقتصادی خود حیاتی می‌داند.
متن کامل را می‌توانید در لینک زیر مطالعه فرمایید
https://www.javanonline.ir/fa/news/1125997/
