مالیات گناه چند سالی است که دولت انگلیس به خاطر وضع مالیات | Atimodir
مالیات گناه
چند سالی است که دولت انگلیس به خاطر وضع مالیات گناه، سوژهی جالبی برای علاقهمندان مباحث فرهنگ و اقتصاد است.
کافی است اصطلاح Sin Tax و UK را در گوگل جستجو کنید و مدتی به خواندن بحثها و جنجالها و اختلافنظرهای حول آن مشغول شوید.
مالیات گناه، به معنای وضع مالیات بر رفتارهایی است که به ضرر جامعه است. دولت انگلیس این نوع مالیات را به طور خاص و جدی بر روی کیسههای پلاستیکی و نوشیدنیهای قنددار و خودروهای دیزلی وضع کرده تا با این کار، محیط زیست کمتر آلوده شود و مردم هم سالمتر زندگی کنند.
منتقدان این سیاست، روش دولت انگلیس را اقتصاد دایهای (Nanny Economy) مینامند. اصطلاحی که میان اقتصاددانان بسیار رایج است و تأکید بر این دارد که دولت، در نقش پرستاری ظاهر میشود که مردم را کودک میبیند و مدام میخواهد به آنها امر و نهی کند (در اروپا، فنلاند بیشتر از انگلیس به اقتصاد دایهای مشهور است).
از سوی دیگر، گزارشهایی که اخیراً منتشر شد (مثلاً گزارش cnn.money) تأکید دارند که نتیجهی این سیاستها با انتظارات سیاستگذاران تطبیق داشته است.
یعنی سبک زندگی مردم تغییر کرده و مصرف مواد و محصولات مضر (برای فرد یا محیط زیست) کاهش یافته است.
حالا بحث میان کسانی که اقتصاد دايهای را نمیپسندند و آنها که با رفتارهای پرستارگونه، نتایج مطلوب خود را کسب کردهاند جدیتر شده است.
هر دو طرف به اندازهی کافی شواهد و اسناد دارند که از ایده و ادعای خود، دفاع کنند.
البته برای ما که در ایران زندگی میکنیم، خواندن چنین گزارشی علاوه بر اندیشیدن به تفاوتهای الگوی آزاد و الگوی پرستارگونه، دغدغهی دومی را هم زنده میکند.
آن دغدغه این است که مالیات گناه در اقتصادهایی مثل ما چه مصداقهایی دارد و میتواند داشته باشد.