#مقالات_هفته_نامه #نشریه_شماره_126 مدت زمان مطالعه: 10 دقیقه | هفته نامه زمان ظهور
#مقالات_هفته_نامه #نشریه_شماره_126 مدت زمان مطالعه: 10 دقیقه
احکام تطبیقی نماز و روزه در قطب |قسمت اول
یکی از مسائلی که با آن میتوان از سطح علمی فردی آگاه شد، مقایسه و تطبیق علم این فرد با دیگران است. این موضوع دربارۀ سید احمدالحسن نیز صادق است. فردی که اندیشهها و علم ایشان را با دیگر افراد مقایسه کند، به حقانیت ایشان پِی میبرد؛ لذا در این سلسلهنوشتارها قصد داریم به این موضوع بپردازیم و علم ایشان را با دیگر مدعیان علم بررسی کنیم.قرآن کریم میفرماید:
وَیَوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا عَلَیْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِکَ شَهِیدًا عَلَی هَؤُلَاءِ وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِّکُلِّ شَیْءٍ وَهُدًی وَرَحْمَةً وَبُشْرَی لِلْمُسْلِمِینَ (روزی را که از هر امتی، گواهی از خودشان بر آنها برمیانگيزيم؛ و تو را گواه بر آنان قرار میدهيم؛ و ما اين کتاب را بر تو نازل کرديم که بيانگر همهچيز، و مايۀ هدايت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است). (نحل، 89) معنای عبارتِ «تِبْیَانًا لِّکُلِّ شَیْءٍ» در آیۀ فوق این است که هیچ چیزی نیست، مگر اینکه اصل و ریشهای در کتاب خداوند دارد که به آن اصل برگردانده میشود و این مطلبی است که روایات شریف بر آن تأکید ورزیدهاند؛ از جمله:
از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: «خداوند متعال بیان هرچیزی را در قرآن نازل فرموده؛ تا آنجا که ـبه خدا سوگندـ خداوند هیچ چیزی را که بندگان به آن احتیاج داشته باشند در قرآن فروگذار نکرده است و هیچ بندهای نمیتواند بگوید: کاش این در قرآن نازل شده بود، مگر آنکه خداوند آن را بهراستی در قرآن نازل فرموده است.» (کلینی، کافی، ج1، ص59) همچنین امام صادق (ع) فرمود: «هرچیزی که دو تن در آن اختلافنظر دارند، جز این نیست که در کتاب خداوند بلندمرتبه اصل و ریشهای دارد؛ اما اندیشههای مردم به آن دست نمییابد.» (کلینی، کافی، ج1، ص60) امام صادق (ع) فرمود: «هیچ چیزی نیست مگر اینکه در قرآن و سنت، بیانی داشته باشد.» (کلینی، کافی، ج1، ص59)
بنابراین برای هر واقعهای، حکمی واضح و روشن از سوی خداوند وجود دارد؛ حکمی که اهلش آن را میشناسند ـحتی اگر اندیشههای بزرگان به آن دست نیابدـ و این نکته از اعتقاداتِ واضح و روشن شیعیان شمرده شده است: شیخ مظفر میگوید: «و ناگزیر در هر واقعهای از سوی او (خداوند) حُکمی وجود دارد و هیچ چیزی نیست که در حکم واقعی خداوند جایگاهی نداشته باشد؛ هرچند راهِ علمِ به آن بر ما بسته باشد.» (مظفر، عقاید امامیه، ص47)
و بهطور قطع هرکس در حکم خداوند ره به خطا بپیماید و به غیر از آن تشریع و حکم کند، گناهش بزرگ خواهد بود؛ قرآن کریم میفرماید:
وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُولَئِکَ هُمُ الْکَافِرُون (و آنها که به احکامی که خدا نازل کرده حکم نمیکنند، کافرند). (مائده، 44) وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُولَئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ (و هرکه به آنچه خدا نازل کرده است حکم نکند، از ستمکاران است). (مائده، 45) وَمَن لَّمْ یَحْکُم بِمَا أَنزَلَ اللهُ فَأُولَئِکَ هُم الْفَاسِقُونَ (کسانی که به آنچه خدا نازل کرده حکم نکنند، آنان خود از نافرماناناند). (مائده، 47) از همین روست که امام صادق (ع) میفرماید: «حکم بر دو نوع است: حکم خداوند عزّوجل و حکم جاهلیت؛ پس کسی که در حکم خدا خطا کند به حکم جاهلیت حکم کرده است.» (کلینی، کافی، ج7، ص407) همچنین فرمود: «هرکسی در دو دِرهَم به غیر از آنچه خداوند عزّوجل نازل فرموده است حکم کند، از جمله کسانی است که حکم تازیانه یا فَلَککردن را خواهند داشت، و او به آنچه خداوند عزّوجل بر محمد ع نازل فرموده کافر است.» (کافی، ج7، ص407)
همچنین خداوند سبحان و خلفای بزرگوارش از پیرویکردن از ظن و گمان و تفسیر به رأی در دین خدا برحذر داشتهاند، و آنچه ضروری است التزام به علم در دین خداوند است؛ در غیر این صورت، سکوت قرآن کریم میفرماید:
وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا (و هرگز آنچه را که بدان علم و اطمینان نداری دنبال مکن که چشم و گوش و دل، همه مسئولاند). (اسراء، 36) وَمَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن یَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا یُغْنِی مِنَ الْحَقِّ شَیْئًا (و اينان را به آن هيچ دانشی نيست. اینان تنها از پندار خود پيروی میکنند و پندار برای [شناخت] حقيقت بههیچوجه کفایت نمیکند). (نجم، 28)