برگی از تقویم تاریخ

2022-07-23 19:30:06 ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد زادروز ارژنگ کامکار

( زاده ۲ امرداد ۱۳۳۵ سنندج ) نقاش، نوازنده تنبک و از اعضا گروه کامکارها

او از کودکی علاقه زیادی به هنر نقاشی و نوازندگی تنبک داشت و زمانی که گروه کامکارها به تدریج شکل می‌گرفت، به عنوان نوازنده تنبک، ارکستر فرهنگ و هنر سنندج را همراهی می‌کرد.
در سال ۱۳۵۵ به تهران آمد و در کنار فراگیری دروسی در زمینه موسیقی، به تکمیل و یادگیری تکنیک‌های تنبک نوازی پرداخت. در همان سال به رادیو ایران رفت و همراه با گروه شیدا به رهبری محمدرضا لطفی همکاری کرد.
وی در سال۱۳۵۷ به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران رفت و به تحصیل رشته نقاشی مشغول شد.
او علاوه بر آموزش موسیقی و نقاشی، همراه گروه‌های شیدا و عارف کنسرت‌های متعددی را اجرا کرد که اغلب به صورت آلبوم منتشر شده‌اند. وی نیز یکی از اعضای گروه کامکارها به شمار می‌آید.
او نمایشگاه‌های انفرادی متعددی از آثار نقاشی خود برپا کرده است که مهم ترین آنها در سال ۱۳۷۰و ۱۳۷۶در گالری سیحون برپا شد.
ارژنگ در سال ۱۳۸۳، کتاب ۶۰ قطعه برای تنبک را منتشر کرد که گوشه‌ای از تجربیات او طی سال‌های گذشته را نشان می‌دهد.
او همچنین بیش از ۱۵ سال است که در آموزشگاه کامکارها به تدریس تنبک نوازی مشغول است و نوازندگان چیره دستی را تربیت کرده است.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:06 ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد زادروز مرتضی گودرزی دیباج

(زاده ۲ امرداد ۱۳۴۱ بروجرد) استاد دانشگاه، نقاش، منتقد و پژوهشگر هنری

مسئولیت‌ها:
عضو هیئت علمی دانشگاه سوره
ریاست مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های ایران
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی از ۱۳۸۱
سردبیر مجله تخصصی بیناب از ۱۳۸۲
رئیس مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری از ۱۳۸۸

تحصیلات:
او فارغ‌التحصیل دکترای فلسفه هنر از دانشگاه مرکزی انگلیس در بیرمنگام است، دوره کارشناسی را در رشته نقاشی در دانشکده هنرهای زیبای تهران و دوره کارشناسی ارشد را هم در رشته نقاشی در دانشگاه آزاد گذرانده‌ است.

فعالیت‌ها:
دیباج در زمینه هنر مقالات و تألیفات متعددی در مجلات و روزنامه‌های کثیرالانتشار ایران، کیهان و مجلات، هفته‌نامه مهر و فصلنامه هنرهای تجسمی به چاپ رسانده‌ است. وی همچنین بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در خلال سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۰ نگاشته است.
از دیگر فعالیت‌های دیباج می‌توان به سخنرانی‌های گوناگون در کنفرانس‌ها و دانشگاه‌های هنری در موضوعاتی مانند نقاشی مدرن و سنتی، هنر مدرن، تناقض مدرنیته، زبان نوین هنر جهانی و … اشاره کرد. در مقام استاد دانشگاه، وی استاد راهنمای رساله‌های بسیاری در حوزه هنر بوده است و تا به امروز در تعدادی نمایشگاه جمعی شرکت جسته و چندین نمایشگاه انفرادی در داخل و خارج از ایران برپا کرده‌ است.

افتخارات:
نفر اول جشنواره هنرهای تجسمی شهرستانهای کشور ۱۳۶۷
نفر برگزیده چهارمین بی‌ینال نقاشی تهران ۱۳۷۶‌.
نفر برگزیده اولین نمایشگاه بین‌المللی طراحی تهران ۱۳۷۸.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:06 ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد زادروز پوریا اخواص

(زاده ۲ امرداد ۱۳۶۰ تهران) خواننده موسیقی سنتی

او فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی است و فراگیری آواز را از سال ۱۳۷۳ زیر نظر رضوی سروستانی آغاز کرد و پس از آن با محسن کرامتی ادامه داد. دوره عالی آواز که شامل مرکب خوانی و نوعی دیگر از ردیف آوازی بود را نزد ایشان به پایان رسانید. در سال ۱۳۸۱ مبانی نظری موسیقی و تحلیل ردیف موسیقی ایرانی را نزد حسین علیزاده فراگرفت.

فعالیتهای اجرایی:
از فعالیت‌های اجرایی وی می‌توان از همکاری با گروه هم آوایان (به سرپرستی حسین علیزاده) و همچنین همکاری با گروه صنم، نیستان، سروآزاد، گروه خورشید به سرپرستی مجید درخشانی، ارکستر موسیقی ملی ایران به رهبری بردیا کیارس سالهای ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ و نیز همکاری با گروه همنوازان حصار به سرپرستی علی قمصری اشاره کرد.

آثار:
سرود گل
باده تویی
ای سرخوشان
یاد بی برگی
چاووشی
ریشه در خاک
سایه‌های مست
طعم تصنیف
این هم حکایتی‌ست

موسیقی متن سریال‌های تلویزیونی:
زیر تیغ
در چشم باد
عشقیم گَل.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:06 ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد سالروز درگذشت بهرام خائف

(زاده ۱ خرداد ۱۳۲۵ شیراز -- درگذشته ۲ امرداد ۱۳۸۲ تهران) نویسنده، نقاش و تصویرگر کتاب کودک و نوجوان و جوانان

او در ۱۵ سالگی از هنرستان هنرهای زیبای پسران در تهران ديپلم گرفت و ليسانس نقاشی‌اش را از دانشکده هنرهای زيبا در دانشگاه تهران در سال ۱۳۵۳ دريافت کرد. درهمان سال به عنوان طراح و انیماتور به استخدام مرکز سینمایی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان درآمد و روی چهار فیلم انیمیشن (پویانمایی) کار کرد. به گفته خودش با وجود علاقه و حرفه اصلی در نقاشی، کار با گروهی مانند فرشید مثقالی و عباس کیارستمی در کانون، وی را وارد فضايی كرد كه به سمت تصويرسازی كتاب كشیده شد. از حدود ۶۰ کتاب تصویری منتشر شده وی، حدود ۴۰ کتاب متعلق به کار در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است. به خاطر تصویرگری کتابهای متعدد دینی، تاریخی و شعر از وی به عنوان یکی از شاخص ترین تصویرگران ایرانی در تصویرگری ادبیات غیر تخیلی نام برده می‌شود. ایجاد بافت های کهنه در ساختار بسیاری از نقاشی‌های او ویژگی باستان‌گرایی (آرکائیسم) به بسیاری از تصویرسازی های وی داده است.
بسیاری از کارهایش به عنوان حرکتی نو در تصویرگری کتاب کودک و نوجوان به حساب می‌آید. از این میان دوکتابی که توجه بیشتری از منتقدان به عنوان راهی نو در تصویرسازی را جلب کرده "شش غزل از حافظ" و "حکایت‌نامه" است‌. تکنیک استفاده ار لایه‌های متعدد آبرنگ و ایجاد بافت‌های در چند لایه و رنگ در"شش غزل از حافظ" مورد توجه منتقدان و همکاران قرار گرفت.
آنتونیو فائتی رئیس هیئت داوران جشنواره بین‌المللی بولونیا ایتالیا در سال ۱۳۸۲ (مارس ۲۰۰۳) در هنگام اهدا جایزه بخش "افق‌های ویژه" انتشار حکایت‌نامه را گشودن یک راه تازه در مسیر نشر کتاب‌های کودک و نوجوان دانست. کتاب حکایت‌نامه جمع‌آوریی از داستانهای اخلاقی و پندآموز ادبیات کهن ایران توسط حسین معلم است که تصویرگری بهرام خائف و صفحه آرایی و گرافیک کوروش پارسانژاد را به همراه دارد.

برخی از آثار:
ﻛﺘﺎب ﺗﻮﻛﺎ سال١٣۵۶ ﺗﻐﺬﻳﻪ از اﻟﻒ ﺗﺎ ی (١٣۵۶)، ببر جوان و انسان پیر (١٣۵۸)، وﻓﺎی ﺑﻪ عهد (١٣۵٩)، آی ابراهیم (١٣۶٠)، ﺑﺎزﮔﺸﺖ (١٣۶٠)، ﺗﺸﻨﻪ دﻳﺪار (١٣۶١)، ﺧﻔﺘﮕﺎن ﺑﯿﺪار (١٣۶٣)، اﺻﺤﺎب ﻓﯿﻞ (١٣۶٣)، اﻧﺪوه ﺑﺮادر (١٣۶٣)، ﺑﺮای ﭘﺪرﺑﺰرگ (١٣۶٣)، ﻓﯿﻞ در ﺧﺎﻧه تارﻳک (١٣۶۶)، شش غزل از حافظ (١٣۶٧)، خورشیدی اینجا، خورشیدی آنجا (١٣۶۸)، ﺻﺪای آﺷﻨﺎ (١٣٧١)، داﻧﻪ نی (١٣۷٣)، اﻳﻤﺎن (١٣٧٧)، اﻳﺴﺘﺎده ﺑﺮﺧﺎك (١٣٧۸)، دﻧﯿﺎی رﻧﮕﯿﻦ ﻛﻤﺎن (١٣٧٩)، ھﺪﻳﻪ ﻳﺎزده رﻧﮓ (١٣٧٩)، ﮔﻔﺖ وﮔﻮی رﻧﮓ‌ھﺎ (١٣٧٩)، ﮔﻞ ﻟﺒﺨﻨﺪ و ﺳﻼم (١٣٧٩)، اﻳﻦ ھﻢ ﭘﻮل ﻣﺎھی (١٣۸۱)، ﺣﻜﺎﻳﺖ‌ﻧﺎﻣﻪ (١٣٨٢)، ﭘﺮﻧﺪه و ﻓﺎل (١٣٨٢) ، ما چند نفريم (١٣٨٢).

برخی از جوایز:
برخی از آثار بهرام خائف در فهرست کتاب‌های منتخب شورای کتاب کودک قرار دارد: آی ابراهیم (١٣۶٠) - شش غزل از حافظ (١٣۶٧) - - داﻧﻪ نی (١٣۷٣) - دﻧﯿﺎی رﻧﮕﯿﻦ ﻛﻤﺎن (١٣٧٩) - ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻧﺎﻣﻪ (١٣٨٢).
- دیپلم افتخار جشنواره بولونیا ایتالیا، برای تصویرگری "کتاب توکا" (۱۹۷۸ میلادی)
- دیپلم افتخار "ای بی بی وای" برای مجموعه تصویرهای کتاب "شش غزل از حافظ" (۱۹۹۰)
- دیپلم افتخار "ای بی بی وای" برای تصویرگری کتاب "دنیای رنگین کمان" (۲۰۰۲)
- جایزه "مداد پرنده" از دهمین جشنواره کتاب کودک و نوجوان ۱۳۸۱
- جایزه "افق‌های تازه" جشنواره بولونیا ایتالیا برای تصویرگری کتاب "حکایت نامه" (۲۰۰۳).
بهرام خائف در ۶۸ سالگی درگذشت.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:05 ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد زادروز علی اردلان‌جوان

( زاده ۲ امرداد ۱۳۲۴ مشهد -- درگذشته ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۷ مشهد ) نویسنده، دکترای زبان فارسی

او پس از دوره ابتدایی و متوسطه، تحصیلات دانشگاهی رشته زبان و ادبیات فارسی را در دانشکده ادبیات مشهد به‌سال ۱۳۴۷ به‌پایان رساند و در سال ۱۳۵۴ فوق لیسانس گرفت.
او پایان نامه‌اش را با نام " عنصرخیال در شعر خاقانی" در دوجلد و حدود ۹۵۰ صفحه به‌رشته تحریر در آورد.
وی درسال ۱۳۷۴ باکسب رتبه اول، به‌دفاع از پایان‌نامه‌اش باعنوان "تصحیح و تعلیق بر دستور‌الغه‌ ادیب نظنزی" پرداخت و به دریافت درجه ممتاز دکتری نائل آمد.
اردلان در سال ۱۳۵۰ به‌عنوان معاون موزه مشغول به‌کار شد.
او از مهمترین وقایع دوران مسئولیتش در موزه‌ها گفته است: "در زمان مسئولیت بنده دوبار محل موزه‌ها تغییر یافت. اولین بار انتقال اشیاء موزه از محل ساختمان اولیه در کنار مزار شیخ‌بهایی و دارالزهد به‌محل تالار تشریفات که بعدها موزه فرش سابق در آن راه‌اندازی شد و بار دوم انتقال موزه و اشیاء به‌محل فعلی موزه مرکزی که در سال ۱۳۵۶ توسط فرانسوی‌ها ساخته شد. ساختمان این بنا درطول ۱۱ ماه احداث و تجهیز گردید. همچنین در زمان مسئولیت دکتر رجایی به‌عنوان مدیرکل امور فرهنگی و کتابخانه‌های آستان قدس‌رضوی، خدمات ارزنده‌ای انجام شد. از جمله به روز رسانی و تجهیز موزه‌ها و شناسایی و قرار دادن اشیاء نفیس در موزه.
یکی از کارهای ارزنده در آن سال‌ها انتقال سنگاب به‌موزه است که اقدام سختی بود، اما باکمک استاد معماری به‌نام صادق رافتی انجام گرفت. درسال ۱۳۵۱ زمانی که دکتر زاهدی مدیرکل امورفرهنگی بود، تصمیم بر این شد موزه به‌محل جدید (تالار تشریفات) منتقل شود. به‌همین جهت خانم باتیستی که فرانسوی بود، مامور بررسی اشیاء موجود در موزه و خزانه برای چیدمان جدید شد. من برای آسان بودن انتخاب اشیاء سه نوع دفتر ثبت اشیاء بر اساس نوع جنس، دوره تاریخی و کاربرد شئی آماده کردم و در اختیارش قرار دادم و بدین‌گونه اولین دفتر آرشیو و مستندسازی اشیاء در موزه‌ها تشکیل شد.
دکتر اردلان همچنین مدیرمسئول مجله علمی، پژوهشی کتابداری و اطلاع رسانی آستان قدس رضوی بود. از او کتابها و مقالات چندی باقی مانده که به‌قرار ذیل است:

تالیفات:
فهرست کتب خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، نگاهی به‌موزه مرکزی آستان‏‌ قدس‏‌رضوی باهمکاری خانم جهان‏‌اینانلو، تجلی شاعرانه اساطیر و روایات تاریخی و مذهبی در اشعار خاقانی، تصویرهای زیبا در اشعار خاقانی، تصحیح دستوراللغه یاکتاب الخلاص و مقالات آیینه و تاریخچه آن، رساله در تحقیق عدالت، نکاتی درباره بلاغت در جزء اول قرآن کریم، نفس از دید عرفا و منصوبه، یادنامه ‏احمد احمدی بیرجندی، معرفی دستور اللغه یا کتاب الاخلاص و ...
دکترعلی اردلان‌جوان در ۷۳ سالگی درگذشت.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:05 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد سالروز درگذشت احمد شاملو

( زاده ۲۱ آذر ۱۳۰۴ تهران – درگذشته ۲ امرداد ۱۳۷۹ تهران) شاعر، نویسنده و مترجم

او متخلص به "الف. بامداد" یا الف. صبح. شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگ‌نویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران پیش و پس از انقلاب بود.
او تحصیلات کلاسیک نامرتبی داشت؛ زیرا پدرش افسر ارتش بود و پیوسته از این شهر به آن شهر اعزام می‌شد و از همین روی، خانواده‌اش هرگز نتوانستند برای مدتی طولانی جایی ماندگار شوند. زندانی شدنش در سال ۱۳۲۲ به‌سبب فعالیت‌های سیاسی، پایانِ همان تحصیلات نامرتب را رقم زد. شهرت اصلی وی به‌خاطر نوآوری در شعر معاصر فارسی و سرودن گونه‌ای شعر است که با نام شعر سپید یا شعر شاملویی شناخته می‌شود و هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین قالب‌های شعری مورد استفاده ایران به‌شمار می‌رود و تقلیدی است از شعر سپید فرانسوی یا شعر منثور. او که هر شاعر آرمانگرا را در نهایت امر یک آنارشیست تام و تمام می‌انگاشت، در سال ۱۳۲۵ با نیمایوشیج ملاقات کرد و تحت تأثیر او به‌شعر نیمایی روی آورد؛ اما نخستین بار در شعر «تا شکوفه سرخ یک پیراهن» که درسال ۱۳۲۹ با نام «شعر سفید غفران» منتشر شد، وزن را رها کرد و به‌صورت پیشرو سبک نویی را در شعر معاصر فارسی شکل داد. وی علاوه بر شعر، فعالیت‌های مطبوعاتی، پژوهشی و ترجمه‌هایی شناخته‌شده دارد. مجموعه کتاب کوچه او بزرگ‌ترین اثر پژوهشی در باب فرهنگ عامه مردم ایران است.
آثار او به زبان‌های: سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی، کردی و ترکی ترجمه شده‌ است. وی از سال ۱۳۳۱ به‌مدت دوسال، مشاور فرهنگی سفارت مجارستان بود.
«نخستین شب شعر بزرگ ایران» در سال ۱۳۴۷ از سوی وابسته فرهنگی سفارت آلمان در تهران برای او ترتیب داده شد.
احمد شاملو پس از تحمل سالها رنج و بیماری، در ۷۵ سالگی درگذشت و در امامزاده طاهر کرج به‌خاک سپرده شد.
عشق، آزادی و انسان‌گرایی، از ویژگی‌های آشکار سروده‌های شاملو هستند.
سنگ مزار شاملو را چندین بار افراد ناشناسی شکسته‌اند.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:05 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد زادروز محمدباقر صدرا

( زاده ۲ امرداد ۱۳۱۴ اراک -- درگذشته ۲۵ اسفند ۱۳۹۱ تهران ) شاعر، نویسنده و بنیانگذار انجمن فرهنگی امیرکبیر

او فرزند آیت‌اله محمدتقی صدر، متخلص به‌صدرا و مشهور به صدر اراکی، پس از تحصیلات در اراک وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد.
او از ابتدای نوجوانی به‌نگارش مقاله و ایراد سخنرانی می‌پرداخت و از همان زمان یکی از اعضای فعال انجمن ادب و تبلیغات مدرسه بود.
وی درسال ۱۳۴۴ به‌همراه جمعی از همفکرانش، انجمن فرهنگی و ادبی امیرکبیر را در تهران پایه‌گذاری کرد که این انجمن پایگاهی برای روشنفکران و فرهیختگان اهل فرهنگ شد که آخرین چهارشنبه هرماه دوستداران فرهنگ و ادب را گردهم می‌آورد. در این همایش‌ها شاعران به‌خواندن سروده‌هایشان می‌پرداختند و گروههای موسیقی مختلف برنامه اجرا می‌کردند.
پدر ایشان زنده‌یاد آيت‌اله صدرا بعد از آمدن به‌تهران در خيابان گرگان، مسجد اراكی‌ها را بنا كرد كه عهده‌دار كارهای اجرايی آن از قبيل راه‌اندازی مراسم محرم، فاطميه و ماه رمضان، محمدباقر صدرا بود كه در كنار اقدامات فرهنگی، اداره امور مسجد اراكی‌ها در تهران را به‌عهده داشت.
از ويژگی‌های محمدباقر صدرا می‌توان به تسلط كم‌نظيرش در بيان و توانايی در طنزی كه عموماً رنگ و بوی سياسی داشت اشاره كرد.
از صدرا غیر از همکاری بامطبوعات، تاکنون آثاری نیز منتشر شده است.
۱- مردان خدا ۲- سالنامه انجمن امیرکبیر ۳- دوسال همدلی و همنوایی در انجمن امیرکبیر ۴- جلوه‌های اندیشه ۵- جلوه‌گاه سخن ۶- پایگاه سخن ۷- آیین نگارش و سرایش که در دانشگاهها تدریس می‌شود.
در یکم شهریور ۱۳۹۱ ماموران باحضور در منزل محمدباقر صدرا، ضمن ضبط برخی از وسایل و کتابهایش، او را ۴۸ ساعت بازداشت و دستور تعطیلی انجمن را صادر کردند. از آن پس انجمن امیرکبیر تعطیل و استاد صدرا خانه‌نشین شد.
او چندی بعد از وقوع این حوادث، پس از عمری تلاش بی‌وقفه به فرهنگ و هنر، در ۷۷ سالگی درگذشت و در مراسمی باشکوه از تالار وحدت تشییع و در قطعه نام‌آوران بهشت‌زهرا به‌خاک سپرده شد.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-23 19:30:05 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲ امرداد سالروز درگذشت مرتضی نی‌داوود

( زاده سال ۱۲۷۹ اصفهان – درگذشته ۲ امرداد ۱۳۶۹ سانفرانسیسکو ) آهنگساز و نوازنده تار

او نوازنده تار و ردیف‌دان برجسته بود که بسیار ذوق آهنگسازی داشت. استعداد وی در موسیقی، از کودکی آشکار شد و پدرش «بالاخان» که خود اهل موسیقی بود و با تار و تنبک آشنایی داشت، او را به‌درس آقاحسینقلی استاد تار برد.
او دوسال نزد او و سه سال نزد درویش‌خان ردیف موسیقی و تار نوازی آموخت و موفق شد از دست درویش‌خان نشان «تبرزین طلایی» را که تنها به شاگردان ممتاز داده می‌شد، دریافت کند.
نی‌داوود در ۲۰ سالگی به تأسیس کلاسی برای تدریس تار و ردیف موسیقی ایرانی اقدام کرد که بعدها پس از مرگ نابهنگام درویش‌خان، ادامه آموزش شاگردان استادش را نیز برعهده گرفت.
آشنایی او با قمرالملوک وزیری منجر به‌کشف یکی از بزرگ‌ترین استعدادهای آواز ایرانی شد که در ادامه به‌همکاری آن دو انجامید و قمر با آموختن از او بسیاری از ترانه‌های مشهورش را اجرا کرد. بیشتر تصنیف‌ها و آوازهای قمر از سال ۱۳۰۳ به‌بعد با تار مرتضی‌ نی‌داوود همراه بوده است.
از معروفترین تصانیفی که وی ساخت، تصنیف مرغ سحر بود که روی شعری از مرحوم بهار ساخته شد. این تصنیف نخستین بار توسط قمر‌الملوک وزیری خوانده شد و سپس بارها خوانندگانی چون، ملوک ضرابی، نادر گلچین، فرهاد و محمدرضا شجریان آن را بازخوانی کردند.
نی‌داوود پس از تأسیس رادیو، مانند هنرمندان دیگری چون رضا محجوبی، علی‌اکبر شهنازی، حبیب سماعی، ابوالحسن صبا و موسی معروفی، به‌همکاری با رادیو پرداخت. او برای خوانندگان معروفی چون قمرالملوک وزیری، ملوک ضرابی، روح‌انگیز، ادیب خوانساری، بدیع‌زاده و بنان تصنیف ساخته یا با آوازشان تار نواخته است.
وی در سال ۱۳۴۸ اقدام به اجرا و ضبط در حدود ۳۰۰ گوشه از ردیف موسیقی ایرانی کرد که به‌دلایلی هنوز منتشر نشده‌اند. او در سال‌های پس از انقلاب نیز به فعالیت‌های موسیقی به‌صورت محدود ادامه داد و در همین سال‌ها پیش درآمد اصفهان را به‌شیوه‌ای نو برای ارکستر بزرگ تنظیم کرد.
مرتضی نی‌داوود، سال‌ها در خیابان فردوسی تهران مغازه الکتریکی داشت و در سال ۱۳۵۹ به آمریکا مهاجرت کرد.
وی در ۹۰ سالگی درگذشت، در زمانی که شجریان و گروه آوا اجرای سرو چمان را در آمریکا به‌صحنه بردند و برای نخستین بار تصنیف مرغ سحر را در این کشور خواندند.
از دیگر آثار شاخص نی‌داوود می‌توان به‌تصنیف «شاه من، ماه من» تصنیف «مرغ حق» تصنیف «آتش دل» که تاج اصفهانی آن را خواند و بعدها هم علیرضا افتخاری بازخوانی‌اش کرد و پیش درآمد اصفهان اشاره کرد که مبنای کار آهنگسازی مرتضی حنانه در سریال هزاردستان به‌کارگردانی علی حاتمی شد.
برخی از ردیف نوازی‌های نی‌داوود اخیرا از سوی مؤسسه ماهور منتشر شده است.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-22 19:30:34 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۱ امرداد زادروز فروغ بهمن‌پور

( زاده ۱ امرداد ۱۳۵۱ تهران ) پژوهشگر و تاریخ‌نگار موسیقی

او از پدر و مادری خوانساری زاده شد و پدرش از معماران قدیمی تهران بود که می‌کوشید فرزندانش را با عشق و علاقه به‌فرهنگ ایران تربیت کند. فروغ خیلی زود نامش را در میان دوستان حوزه موسیقی برجسته کرد.
دوستی، صمیمیت و معاشرت خانوادگی با بسیاری از هنرمندان موسیقی در کنار اعتماد هنرمندان به او و خانواده‌اش زمینه‌ای شد تا آرشیو صوتی و تصویری فروغ بهمن‌پور سرشار از ثبت لحظه‌هایی از زندگی خانوادگی و شخصی هنرمندان باشد که حاصلش جمع‌آوری تاریخ شفاهی موسیقی در قالب ۳۰۰ ساعت مصاحبه با هنرمندان بزرگ موسیقی میهنی از جمله:
پرویز یاحقی، جلیل شهناز، حسن کسایی، عبدالوهاب شهیدی، تورج نگهبان، معینی کرمانشاهی، جهانبخش پازوکی، اکبر گلپایگانی، خانم دلکش، نادر گلچین، ایرج خواجه امیری، خانم الهه، اسماعیل نواب صفا، عباس شاپوری، فرهنگ شریف، محمد حیدری، اسداله ملک و بسیاری دیگر از بزرگان روزگار وی باشد. رمز موفقیت این بانو اخلاق و فروتنی اوست.

برخی از فعالیت‌هایش در معرفی هنرمندان موسیقی میهنی:
- جمع آوری بیش از ۵۰۰۰ نسخه عکس و اسناد در حوزه‌ موسیقی 
- نگارش و انتشار صدها عنوان مقاله و گزارش در حوزه موسیقی در مطبوعات ایران از سال ۱۳۷۲ تاکنون
- تهیه‌کننده‌ مستندهای نگاهی به‌زندگی استادان:
علی تجویدی
همایون خرم
محمدرضا لطفی
نواب صفا
بیژن ترقی
معینی‌کرمانشاهی
جلیل شهناز و ...
- برگزاری ۴۹ نمایشگاه عکس در شهرهای: تهران، اصفهان، شیراز، کیش، کرمان، یزد، گرگان، بوشهر، تبریز، اردبیل، مشهد، بیرجند، خرم آباد و ...
و همچنین در کشورهای: فرانسه، انگلستان، سوئد، آلمان، دانمارک و اتریش

از جمله فعالیت‌ها در حوزه‌های مختلف موسیقی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- عضو پیوسته‌ خانه موسیقی
- عضو کمیته‌ موسیقی سازمان جهانی موزه‌ها icom 
- دبیر همایش شب موسیقی قاجار در کاخ گلستان
- عضو هیئت داوران جشنواره‌ موسیقی فجر
- کارشناس موسیقی در سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران از سال ۱۳۸۵ تاکنون
- همکاری پیوسته با موزه موسیقی
- همکاری با انجمن موسیقی ایران
- کارشناس موسیقی در برنامه‌ی رادیویی شبکه‌ فرهنگ

از جمله آثار منتشر شده:
- کتاب دوجلدی زمزمه‌های پایدار (انتشارات به دید)
- کتاب دوجلدی چهره‌های ماندگار موسیقی (انتشارات بدرقه جاویدان)
- کتاب عکس‌های آهنگین (انتشارات گویا)

آثار در دست انتشار:
- کتاب خاطرات اسفندیار منفرد‌زاده (آهنگساز) انتشارات شرکت کتاب لس‌آنجلس
- کتاب خاطرات شاهرخ نادری (تهیه کننده‌ی قدیمی برنامه‌های رادیویی) انتشارات شرکت کتاب لس‌آنجلس
- کتاب خاطرات محمد میرنقیبی (سرپرست برنامه گلها و ناظم هنرستان موسیقی) انتشارات بدرقه جاویدان
- کتاب یادنامه‌ فرامرز پایور
- کتاب عکسها و اسناد موسیقی ایران از سال ۱۳۱۹ تا ۱۳۵۷ در دوجلد

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment