امضا بیانیه ضد ایرانی ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه‌گانه توس | دیپلماسی
امضا بیانیه ضد ایرانی ادعای مالکیت امارات بر جزایر سه‌گانه توسط بشار اسد
طهمورث حسینی
در متن بیانیه کشورهای عربی شامل الجزایر، سوریه، بحرین، کومور، جیبوتی، مصر، عراق، اردن، کویت، لبنان، لیبی، موریتانی، مراکش، عمان، فلسطین، قطر، عربستان، سومالی، سودان، تونس، امارات متحده عربی و یمن آمده است: «بر حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه گانه تنب کوچک، تنب بزرگ، ابوموسی تاکید شده و از جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد که به ابتکار امارات متحده عربی برای یافتن راه‌حلی مسالمت آمیز از طریق مذاکرات مستقیم...
اما آنچه در این میان تعجب ایرانیان را برانگیخت، امضای این بیانیه توسط عراق و سوریه بود. حضور بشار اسد در این نشست و تایید این ادعای عربی، موجب انتقاد فراوان بابت عدم توازن هزینه و فایده حضور ایران در سوریه شده است...
حضور مستشاری ایران در سوریه تاکنون بیش از هفت هزار شهید برجای گذاشته است. همچنین بیش از ۲۵ نفر از فرماندهان و مقامات نظامی کشور در این کشور جان باخته‌اند. حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق، آخرین پرده از تنشی بود که برای اولین بار به درگیری مستقیم تهران و تل‌آویو منجر شد.
به‌رغم کمک‌های بی‌شائبه ایران به سوریه و درمقابل سهم بسیار ناچیز در تجارت با این کشور و استفاده از بازار آن؛ همیشه انتظار می‌رفت در بعد سیاسی سوریه به ایران وفادار باشد. با این حال آنچه که اخیرا در نشست شورای همکاری خلیج فارس رخ داد، بسیار تلخ بود. خبری که سید حسین موسویان، دیپلمات پیشین درشبکه ایکس آن را «عبرت‌آموز» توصیف کرد!
اما این تمام ماجرا نیست. با پایان یافتن درگیری‌ها در سوریه انتظار می‌رفت که ایران نقش پررنگی در بازسازی و تجارت در سوریه داشته باشد. رئیس‌جمهور ایران هم به عنوان یک مقام عالیرتبه بعد از ۱۳ سال در سوریه حضور یافت و توافق‌نامه‌های اقتصادی فراوانی میان بشار اسد و ابراهیم رئیسی به امضا رسید. با این حال به گفته کارشناسان در این حضور پرحادثه سر ایران بی‌کلاه مانده است.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده اصولگرا و انقلابی شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «ما با وجود حمایت‌هایی که از دولت و ملت سوریه در جنگ تحمیل شده، امروز سهم ناچیزی در بازسازی سوریه داریم که این سهم هم قابل توجه نیست. کشورهایی که عامل اصلی جنگ سوریه بودند و جنگ را به این کشور تحمیل کردند امروز در بازسازی این کشور پیشگام شده‌اند.» «کشورهای غربی و عوامل آنها که در منطقه به تجهیز داعش می‌پرداختند امروز سهم عمده‌ای در بازسازی سوریه را به خود اختصاص داده‌اند.با این حال ما نتوانستیم در این حوزه به گونه‌ای عمل کنیم که بتوانیم در بازسازی سوریه نقش قابل توجهی داشته باشیم و سهمی از بازار این کشور را به خود اختصاص دهیم.»
حجم تجارت جهانی سوریه حدود شش میلیارد دلار است که یک میلیارد دلار آن به صادرات و پنج میلیارد دلار آن به واردات اختصاص دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد با وجود حجم مبادلات تجاری جهانی سوریه سهم ایران از تجارت با این کشور بسیار ناچیز است. عبدالامیر ربیهاوی، مدیر کل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران می‌گوید: در سال گذشته، حجم تجارت ایران و سوریه ۲۴۵ میلیون دلار بوده که در ۱۰ ماهه سال جاری به ۱۲۰ میلیون دلار کاهش یافته است و با این شرایط سهم ایران از سبد وارداتی این کشور به کمتر از ۲ درصد رسید، از سوی دیگر در این مدت ایران ۳۴ میلیون دلار نیز از سوریه واردات داشته است.
نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوریه نیز معتقد است که این کشور در سال 2023 یک میلیارد دلار کالا به سراسر جهان صادر و در این سال 5 میلیارد دلار کالا وارد کرده بود با این حال ارزش صادرات ایران به سوریه در این سال 250 میلیون دلار بوده است.
به رغم کمک‌های بی‌شائبه ایران به سوریه و درمقابل سهم بسیار ناچیز در تجارت با این کشور و استفاده از بازار آن؛ همیشه انتظار می‌رفت در بعد سیاسی سوریه به ایران وفادار باشد. با این حال آنچه که اخیرا در نشست شورای همکاری خلیج فارس رخ داد، بسیار تلخ بود. سید حسین موسویان، دیپلمات پیشین با انتشار پیامی در ایکس به بیانیه کشورهای عربی که در پایان اجلاس سران اتحادیه عرب در منامه بحرین قرائت شد، اشاره کرد: «خبری عبرت‌آموز! بشار اسد همراه با سایر کشورهای عربی، بیانیه حمایت از تعلق جزایر سه‌گانه ایرانی به امارات را امضا کرد!» بسیاری از کاربران اما این دیپلمات سابق را خطاب قرار دادند که آیا مسیر سیاست‌ها و دیپلماسی ایران در سال‌های اخیر اصلا فرصتی برای عبرت‌آموزی فراهم می‌کند؟
