2022-02-13 11:44:25
73 - Dars: Yordamchi fe'llarning qo'llanishi
Ingliz tilida yordamchi fe'llar mustaqil ma'no anglatmasada,
soʻroq va inkor gaplarni hosil qilishda va ba'zan asosiy fe'lga
qoʻshimcha ma'no yuklash (modal fe'llar) uchun qoʻllaniladi. Quyidagi roʻyxatda asosiy yordamchi fe'llar keltirilgan:
am/is/are
was/were
would
may
must
can
have/has
could
might
shall
will
do/does/did
should
need Mazkur mavzuda biz yordamchi fe'llarning muhim vazifalaridan yana biri boʻlgan
asosiy fe'lni qayta takrorlamaslik vazifasini koʻrib chiqamiz. Quyidagi gapni tahlil qilamiz:
Do you smoke? I
did but I
don't any more.
Aslida bu gap
I smoked but I don't smoke any more shaklida keltirilishi mumkin edi, ammo
smoke fe'li qayta takrorlamasdan, faqatgina
did va don't yordamchi fe'llarini qoʻllash bilan ham mazmunni ifodalash mumkin.
DTM tomonidan qoʻllanadigan test savollarida quyidagi qurilmalar juda koʻp qoʻllaniladi:
but -
lekin, ammo, biroq bog'lovchisi bilan bog'langan gaplar. Bunday gaplarda birinchi gap
boʻlishli, ikkinchi gap boʻlishsiz yoki aksincha boʻladi.
I like going for long walks
but Tom
doesn't.
(=doesn't like)
They can't ride a bicycle
but I
can.
(=can ride)
and -
va, ham, hamda bog'lovchisi bilan bog'langan gaplar. Bunday gaplarda birinchi gap qanday boʻlsa, ikkinchi gap ham shunday qurilmada boʻladi va birinchi gapning mazmuniga qarab ikkinchi gapda
so/neither/nor/either soʻzlari ishtirok etadi. Ikkinchi gapdagi
yordamchi fe'lning oʻrniga e'tibor bering.
I like going for long walks and
so does Tom.
They can't ride a bicycle and
neither/nor can I.
We haven't bought a house this year and our neighbours haven't either.
too -
ham degan ma'noda qoʻllaniladi va
darak gap oxirida keladi.
I am happy. He is happy
too.
either -
ham degan ma'noda qoʻllanadi va
inkor gap oxirida keladi.
I didn't like the film. Tom
didn't either.
so -
ham degan ma'noda
oldin aytilgan boʻlishli fikrga qoʻshilish uchun ishlatiladi. E'tiborli jihati -
so+yordamchi fe'l+ ega qurilmasiga amal qilish kerak.
A: I
have been to the USA B: So
has Tom
A: Jane
was late this morning. B: So
were her brothers.
A: I
went to Bukhara last year. B: So
did we.
A: He
is coming to the party. B: So
is Jack.
A: We
should take care of it. B: So
should they.
neither/nor -
ham degan ma'noda oldin aytilgan
boʻlishsiz fikrga qoʻshilish uchun ishlatiladi. E'tiborli jihati -
neither/nor+ boʻlishli yordamchi fe'l+ ega qurilmasiga amal qilish kerak.
A: She
hasn't found a job yet. B: Neither/nor
have I.
A: We
don't often see Tom. B: Neither/nor
do I.
A: I
didn't go to Bukhara last year. B: Neither/nor
did we.
A:She
didn't expect him to come. B: Neither/nor
did Jane.
Eslatma:
no/none/nobody/no-one/nothing/nowhere/barely/seldom/scarcely/ hardly/ rarely soʻzlari ham mazmunan inkor soʻzlar hisoblanadi va ular qatnashgan gaplarga qoʻshilish uchun
neither/nor soʻzlarini ishlatish lozim.
A:
Nobody did their homework. B: Neither/nor
did I.
A: We
never drink tea. B: Neither/nor
do they.
Biror bir fikrga munosabat bildirishning boshqa usullari ham mavjud. Bular
I think so/I don't think so/I hope/I hope not/ I am afraid so/I am afraid not/I suppose so/ I don't suppose so gaplari orqalidir.
It is going to rain.
I don't think so (fikrga qoʻshilmaslik)
I think so (fikrga qoʻshilish)
Do you speak English?
I am afraid not.
(I don't speak English)
Is he ill?
I hope not. (he is not ill)
Grammar Notes
@English_Lugat
335 views08:44