ادامه جامعه مدنی و نامعادله قدرت جامعه و حکومت| ۲ بسیاری از | جامعه شناسی - سراج زاده
ادامه
جامعه مدنی و نامعادله قدرت جامعه و حکومت| ۲
بسیاری از صاحبنظران ناکامیابی جامعه ایران در مهار قدرت حکومت و بازار و ماندن در مدار توسعهنایافتگی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را ناشی از ضعف جامعه مدنی میدانند. دولت مدرن در ایران به علت ابتنا به سنت فرهنگ استبدادی ریشهدار و تاریخی و نیز اتکا به منابع سرشار نفتی همواره نسبت به جامعه و مردم احساس بینیازی داشته و به آنها کمتر اهمیت داده است. در چنین شرایطی جامعه ایران از ابتدای شکلگیری دولت مدرن تا کنون با یک نامعادله پاردوکسیکال در رابطه قدرت دولت و قدرت جامعه روبرو بودهاست: در یک سوی این معادله دولتی قرار داشته که از منابع قدرت به خصوص قدرت عظیم مالی و دیوانسالارانه و امنیتی و نظامی برخوردار و مایل به حفظ این قدرت بوده، و در نتیجه علاقهای به قدرتمندشدن جامعه و سازمایابی جامعه مدنی ندارد و بلکه مانع آن هم هست؛ و در سوی دیگر، جامعهای که برای مهار قدرت حکومت، در چند مقطع خیزشهای انقلابی (مشروطیت، نهضت ملی ضد استعماری و ضداستبدادی سالهای ۳۰ تا ۳۲، انقلاب اسلامی سال ۵۷) داشته، اما فاقد قدرت فرهنگی و سازمانیافتگی مدنی برای حفظ و نهادینهکردن ارزشها و آرمانهای اصلی این خیزشها، یعنی قدرتمند شدن جامعه در برابر حکومت و برخورداری از دولت مقتدر و کارآمد و در کنترل جامعه و مردم، بوده است.
آنچه که امروز مشکله (Problematic) اصلی جامعه ایران است این است که این نامعادله چگونه میتواند به یک معادله پایدار در رابطه دولت و ملت تبدیل شود؟ معادلهای که در آن دولت مقتدر و کارآمد نماینده مردم باشد و بر اساس ارزش های جامعه (برابری، آزادی، رفاه و آسایش مردم و خیر جمعی) اعمال حاکمیت کند. چگونه میتوان یک جامعه مدنی سازمانیافته و مقتدر داشت که هم رابطه گروههای مختلف مردم با یکدیگر و هم رابطه مردم با نهاد سیاست و حکومت و همچین نهاد اقتصاد و بازار را به صورت متعادلی تنظیم کند؟
این یک پرسش بنیادین است که به نظر میرسد بسیار هم مجادله آمیز میباشد و لازم است بسیار درباره آن مطالعه، تحقیق و گفتگو شو؛ تا در خلال کنشهای ارتباطی و گفتگویی همه گروههای مختلف اجتماعی نسبت به آن حساس شوند و در نتیجه، آگاهیهای اجتماعی معطوف به کنش دراین حوزه افزایش یابد و به سازمانیافتگی، قوام و دوام و قدرت هر چه بیشتر جامعه مدنی بیانجامد.
@SHSerajzadeh
لینک مقاله
https://www.hamooniran.ir/item/13759