برگی از تقویم تاریخ

2022-07-12 19:27:29 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۲ تیر سالروز درگذشت فاخره صبا

( زاده آبان ۱۲۹۹ تهران -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۸۶ تهران ) خواننده اپرا "متزو سوپرانو" نویسنده و فرهنگ‌نویس

او فرزند فرخ صبا بود و ابوالحسن صبا "استاد بزرگ موسیقی ایران" پسرعموی پدر او بود. او در ۱۲ سالگی برای آموختن آواز به‌مدرسه کلنل وزیری رفت و نزد عبدالعلی وزیری آموزش دید و نواختن پیانو را نیز آموخت. همزمان با یادگیری موسیقی ایرانی نزد عبداله دوامی موسیقیدان و ردیف‌دان برجسته ایرانی، موسیقی کلاسیک را نیز نزد مادام سابارسکی و کنت مونت فورت آغاز کرد. سپس آموختن پیانو را نزد مشیرهمایون شهردار تکمیل کرد و آواز و اپرا را نزد خانم نوردین و لیلی بارا آموزش دید و کنسرت‌هایی هم همراه با لیلی بارا یا خود به‌تنهایی در کلوپ ارامنه اجرا کرد.
خانم صبا سپس برای ادامه تحصیل به‌فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد. او در سال ۱۳۲۶ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت و
در بازگشت به ایران، به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروه‌های موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.
در سالهای ۱۳۴۱ هنگامی که منیر وکیلی اولین صحنه‌های اپرایی را در ایران روی صحنه آورد، او در آنها اجرا داشت و در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش سوسوکیرا داشت و تراویا تای وردی را در تلویزیون و در سالن وزارت فرهنگ و هنر اپرای ارفه و اوریدیس کریستف ویلیبالد گلوک و بعداً در سالن سعدی اپرای تک صحنه‌ای جمیله بیزه را اجرا کرد. در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به نام کوزی فان توته، اثر موتسارت به‌طور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» اثر سعدی حسنی، موسیقی احمد پژمان و به‌رهبری حشمت سنجری و باخوانندگی حسین سرشار، سودابه تاجبخش، آلک ملکونیان و روبن آقا بگیانس و خودش، نقش «آذر» را اجرا کرد.
در اوایل سال‌های دهه ۱۳۴۰ کم‌کم از کار حرفه‌ای کنار رفت ولی تا ۲۱ اردبیهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله و ژونس موزیکال جوانان منحل شد، امکان خوانندگی را داشت. خوانندگانی چون منصوره قصری، محمد نوری و شهلا میلانی از شاگردان آواز او بودند.
فاخره صبا علاوه برخوانندگی استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرةالمعارف مصاحب نوشته‌است. او و همسرش، علیرضا افضلی پور بنیانگذار دانشگاه شهید باهنر کرمان بودند. بعد از درگذشت او، فاخره صبا همچنان از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.
فاخره صبا در ۸۷ سالگی درگذشت و قطعه هنرمندان به‌خاك سپرده شد.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:31:09 ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۱ تیر زادروز تورج دریایی

( زاده ۲۱ تیر ۱۳۴۶ تهران ) استاد تاریخ

او استاد «تاریخ ایران و جوامع پارسی‌زبان» و رئیس مرکز مطالعات ایرانی دکتر سموئل جردن در دانشگاه کالیفرنیا، ارواین است. از او تاکنون چندین کتاب و ده‌ها مقاله به‌چاپ رسیده‌ و بخشی از آثار انگلیسی او به‌فارسی نیز ترجمه شده‌است. مدیریت پروژه «ساسانیکا» ویراستاری نشریه «نامه ایران باستان» و انتشار مقالات در گاهنامه‌های مهم ایران‌شناسی از دیگر فعالیت‌های اوست.
وی دوران دبستان و دبیرستان را در ایران و یونان گذراند و در سال ۱۹۹۹ از دانشگاه کالیفرنیا در لُس‌آنجلس دکترای تاریخ گرفت. او در صفحه شخصی‌ در مورد پیشینه خانواده‌اش نیز توضیح داده و آن‌گونه که از این اطلاعات برمی‌آید او از نوادگان ناخدا ابراهیم دریایی، ناخدای کشتی پرسپولیس است که در بوشهر فعالیت داشت. کشتی پرسپولیس نخستین ناو جنگی مدرن بود که دولت ایران در زمان ناصرالدین‌شاه وارد خلیج پارس کرد.
دریایی در گفتگو با روزنامه توقیف‌شده اعتماد ملی، انگیزه‌اش از پژوهش تاریخ ساسانیان را، وقف زندگی علمی‌اش به‌تاریخ ساسانیان می‌داند و درباره علت آن گفته‌است: «برای این‌که فراموش شده‌اند؛ در ایران به‌نوعی و در خارج کاملاً. به هرحال باید یک ناجی داشته باشند.»
در سال ۲۰۱۰ «انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» (BRISMES) کتاب «ایران ساسانی» (Sasanian Persia) نوشته تورج دریایی را به‌عنوان یکی از سه برنده جایزه امسال «انجمن دوستی بریتانیایی-کویتی» در زمینه پژوهش‌های خاورمیانه معرفی کرد.
«انجمن بریتانیایی مطالعات خاورمیانه» این کتاب را «یک شاهکار» و «کتابی واقعاً عالی» توصیف کرد.
به‌گفته داوران اهدای جوایز این انجمن، کتاب ایران ساسانی، «در روزگاری که اروپامحوری، باعث شده تا مطالعات دوران باستان با تحریف روبه‌رو شود، وزنه‌ای به‌موقع در برابر این تحریف‌ها قرار داده‌است.»
جوایز این انجمن هرساله به‌بهترین آثار دانشوران تعلق می‌گیرد که به‌زبان انگلیسی در موضوع خاورمیانه نوشته‌شده باشد و نخستین بار در بریتانیا به‌چاپ رسیده‌ باشد.
دریایی در کتاب «ایران ساسانی» تلاش کرده‌است تا به آن بخش از تاریخ که معمولاً مورد غفلت قرار گرفته، یعنی تاریخ اجتماعی بپردازد و با استفاده از منابعی تازه، روند شکل‌گیری نهادهای اداری ایران را از زمان اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی تا دوران یزدگرد سوم، آخرین شاه این دودمان پیگیری کند. بررسی فراز و نشیب کوشش‌های نوادگان یزدگرد سوم برای برپایی حکومتی ایرانی، در حدود یک قرن پس از شکست ساسانیان از اعراب، بخشی دیگر از اثر تحقیقی تورج دریایی را تشکیل می‌دهد.
شایان ذکر است که کتاب «ایران ساسانی» (Sasanian Persia) با نام «شاهنشاهی ساسانی» و البته با نام اشتباه انگلیسی The Sasanian Empire توسط انتشارات ققنوس و به ترجمه مرتضی ثاقب‌فر به‌زبان فارسی چاپ شده است.
علاوه بر تاریخ دوران ساسانی، تورج دریایی در حوزه پژوهش در زبان و ادبیات فارسی میانه، دین زرتشت و سکه‌شناسی ایرانی نیز از دانشگاهیان فعال است و ویراستار کتابی درباره احمد تفضلی زبان‌شناس ایرانی "نوشته محمود امیدسالار" است.
از کتاب‌های تورج دریایی که به‌فارسی چاپ شده‌اند می‌توان به «شاهنشاهی ساسانی»، «شهرستان‌های ایرانشهر» و «غروب یک امپراطوری» اشاره کرد.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:31:09 ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۱ تیر سالروز درگذشت عباس امیرانتظام

( زاده ۲۷ مرداد ۱۳۱۱ تهران – درگذشته ۲۱ تیر ۱۳۹۷ تهران ) سیاستمدار، معاون نخست‌وزیر و سخنگوی دولت بازرگان

امیرانتظام قدیمی‌ترین زندانی سیاسی پس از انقلاب به‌شمار می‌رفت که از ۲۸ آذر ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۵ در زندان بسر برد
او از هواداران مصدق بود و از سال ۳۲ به‌نهضت مقاومت‌ملی پیوست و با رهبران آن به‌ویژه مهدی بازرگان ارتباط نزدیک داشت. روابط او با بازرگان از دانشگاه تهران آغاز شده بود، زمانی که بازرگان استاد و رئیس دانشکده فنی بود و امیرانتظام دانشجوی مورد احترام و اعتماد بازرگان بود و در جریان انقلاب به‌عنوان نماینده بازرگان با شاپور بختیار مذاکره کرد و سرانجام بختیار را متقاعد کرد تا از نخست‌وزیری استعفا بدهد. وی در زمان نخست‌وزیری بازرگان، چندین مسئولیت از جمله معاونت نخست‌وزیری و سخنگوی دولت را برعهده داشت. وی یکی از مخالفین ولایت فقیه بود و برای جلوگیری از تصویب ولایت فقیه، طرح انحلال مجلس خبرگان قانون اساسی را ارائه داد که مورد تأیید بازرگان و اکثریت قاطع وزرا قرارگرفت، اما با واکنش حاکمیت، به‌سرانجام نرسید. او هم‌چنین به‌عنوان سفیر ایران در اسکاندیناوی و نماینده ویژه رئیس دولت در مذاکره با کشورهای اتحاد شوروی و آمریکا فعالیت کرده‌ بود.
در زمانی که او به‌عنوان سفیر در اسکاندیناوی مشغول کار بود، پس از گروگان‌گیری در سفارت آمریکا، او را به ایران احضار و به اتهام ارتباط با آمریکا محاکمه کردند. دانشجویان تسخیرکننده سفارت آمریکا معتقد بودند که وی جزو عوامل آمریکا در دولت موقت بود.
یکی از شواهدی که ضد او مطرح شد این بود که سفیر آمریکا در نامه خود به او، نوشته «آقای امیرانتظام عزیز» در حالی که به‌کارگیری واژه عزیز جزو عُرف روابط بین‌الملل است. امیرانتظام به اعدام محکوم شد اما با تلاش‌های بازرگان، حکم او به‌حبس ابد کاهش یافت و در چندسال اخیر به‌دلیل شدت بیماری و نیز جراحی‌های پی‌درپی، در خانه‌اش تحت نظر بود.

جوایز بین‌المللی:
جایزه بین‌المللی حقوق بشر «برونو کرایسکی» در سال ۱۳۷۵.
جایزه بین‌المللی شهامت اخلاقی «کرانسکی» در سال ۱۳۸۳.
جایزه بین‌المللی حقوق بشر "لوح سپاس" «از سازمان حقوق بشر ایران _ به ریاست خانم شیرین عبادی» در سال ۱۳۸۶.

کتاب‌شناسی:
آن سوی اتهام، جلد نخست خاطرات امیرانتظام.
آن سوی اتهام، جلد دوم محاکمه و دفاعیات امیرانتظام در دادگاه انقلاب.
ناگفته‌های انقلاب ۵۷ گفتگوهای روزبه میرابراهیمی با امیرانتظام.
عباس امیرانتظام در ۸۶ سالگی درگذشت.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:31:09 ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۱ تیر سالروز درگذشت احمد خلیلی

(زاده سال ۱۳۲۲ قزوین -- درگذشته ۲۱ تیر ۱۳۸۷ تهران) نقاش

او از ۱۳ سالگی شاگرد «مرشد محمد نقاش» شد و در کارگاه او در کنار حسین قوللر آغاسی، محمد مدبر، اسماعیل‌زاده، عباس بلوکی‌فر و حسین همدانی به یادگیری نقاشی قهوه‌خانه‌ای پرداخت. وی از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۷۲ در آتلیه نقاشی سازمان صدا و سیما به کار مشغول بود و در سال ۱۳۷۲ بازنشسته شد.
تعداد ۱۲۹ تابلو نقاشی با سبک نقاشی‌قهوه‌خانه‌ای، كلاسیک، قاجاری و امپرسیونیسم در ابعاد مختلف در ایران (تهران، قزوین، مشهد، قم، فرهنگسرای نیاوران، بنیاد ایرانشناسی) و کشورهای آمریکا، انگلستان، آلمان، هند و هاوایی بر جای مانده است.

بازنشستگی
قهوه‌خانه سنتی آذری كه سال ۱۳۷۲ توسط شهرداری تهران بازسازی و با مدیریت برادران آذری اداره می‌شد، جایگاه هنرمندان و هنر‌دوستان كشور بود. احمد خلیلی در همان سال، در قسمت شاه‌نشین قهوه‌خانه سنتی آذری مشغول به كشیدن نقاشی قهوه‌خانه‌ای بود و همه روزه بعد از ظهرها، چند ساعت از وقتش را در این نمایشگاه عمومی می‌گذراند. در قهوه‌خانه، نقالی و شاهنامه خوانی بسیار رایج بود و او نیز بر داستان زندگی امامان و شاهنامه فردوسی تسلط داشت.
در قهوه‌خانه سنتی آذری تابلوهایی از وی با مضامین داستان رستم و اشکبوس، در آتش رفتن سیاوش، رستم و سهراب، درویش، رستم و تهمینه، و جنگ رخش و شیر به چشم می‌خورد.
او در بیش از ۲۰ نمایشگاه گروهی در تهران حضور داشت و چندین ورک‌شاپ در شهرهای بم، قشم و مشهد برگزار كرد. در سال‌های ۱۳۷۴ و ۱۳۷۶ در دوسالانه‌ موزه‌ هنرهای معاصر نیز حضور داشت. مصاحبه‌ها و مقالات متعددی از او در روزنامه‌های خراسان، قدس، ابرار، همشهری و ایران چاپ شده است. آثار وی هم اكنون در موزه‌ هنرهای معاصر تهران، دفتر امور هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، كاخ- موزه نیاوران، كاخ- موزه سعدآباد و موزه‌ آزادی نگهداری می‌شود. این استاد نقاشی، آخرین اثر خود را در كارگاه نقاشی قهوه‌خانه، به مناسبت سالروز حماسه‌ آزادی خرمشهر ارائه كرد.
احمد خلیلی در ۶۵ سالگی درگذشت.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:31:08 ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۱ تیر زادروز خلیل ملکی

( زاده ۲۱ تیر ۱۲۸۰ تبريز -- درگذشته ۲۲ تیر ۱۳۴۸ تهران ) سیاستمدار

او پس از تحصيلات متوسطه به آلمان رفت و در رشته شيمی به تحصيل پرداخت و مانند بسياری از جوانان آزاديخواه ديگر تحت تاثير انقلاب روسيه قرار گرفت و به كمونيسم گرايش پيدا كرد. او در اين باره در خاطراتش مي‌نويسد: «ما كمونيسم را انتخاب نكرديم، كمونيسم ما را انتخاب كرد» در آلمان به‌دليل درگيری‌اش با مقامات سفارت كه می‌خواستند برعلل مرگ دانشجویی كه بر اثر فشار آنان خودكشی كرده بود سرپوش بگذارند، بورس تحصيلي او به‌بهانه كمونيست بودن قطع شد و او ناچار به‌ كار کردن شد و در نهايت بدون اتمام رساله دكترا، درسال ۱۳۱۲ به ايران بازگشت و دبير شيمی دبيرستانهای پايتخت شد. او در آلمان با دكتر ارانی آشنا شده و عضو گروه ۵۳ نفر كه متعاقب آن ۴ سال به‌زندان افتاد كه اين دوران زندان از او يك مبارز انديشمند و يك انسان شجاع و آبديده ساخت. در زمان دولت ائتلافی قوام و وزارت فرهنگ دكتر كشاورز، ملكی به‌مديركلی آن وزارتخانه منصوب شد و به‌حزب توده پیوست. سرانجام ملكی از اين حزب انشعاب كرد و گرچه در معرض تندترين اهانت‌ها و تهمت‌ها قرار گرفت اما به‌راه خود ادامه داد و در حقيقت او ابداع كننده مكتب سوسياليسم ايرانی و نيروی سوم بود.
وی در اواخر ارديبهشت ۱۳۳۰ با بقایی ائتلاف كرد و حزب زحمتكشان ملت ايران را تاسيس كردند و به‌حمايت از مصدق پرداختند اما پس از مقابله بقایی با مصدق، ملكی از او جدا شد و نيروی سوم را تشكيل داد كه اعضای آن در حوادث ۹ اسفند و ۲۸ مرداد از حاميان اصلی مصدق بودند. همچنين ملكی گرچه از مخالفان رفراندوم مصدق برای انحلال مجلس بود اما قاطعانه از او حمايت كرد.
او بعدها به انتشار نشريه نبرد زندگی مشغول شد و در صدد بر آمد تا نيروهای نهضت مقاومت ملی را در يك سازمان سياسي گرد هم آورد و به‌شدت در تقويت اين سازمان می‌كوشيد و حتی در اين راستا كنگره‌هایی با حضور نمايندگانی از ديگر كشورها هم برگزار کرده بود اما بعد او و يارانش را در جبهه ملی دوم نپذيرفتند
ملكي از اين مسئله بسيار رنجيده خاطر شد و نامه‌ای به‌مصدق نوشت و گلايه‌های خود را مطرح كرد. مصدق در پاسخ از اين مسئله با ابراز نارضايتی از ملكي حمايت كرد.
مرداد ۱۳۴۴ ملكی بازداشت شد، اما در دادگاه هم با قاطعيت از آرمانهايش دفاع كرد و از مصدق با نهايت احترام ياد كرد و به ۳ سال زندان محكوم شد و يك سال و نيم بعد آزاد شد و در خانه تحت نظر قرار گرفت.
او در تیرماه ۱۳۴۸ دچار دل درد شديدی شد و هنگامی‌كه به او گفتند زندگی‌اش بستگی به عمل جراحی دارد كه به احتمال زياد قلبش تحمل آنرا ندارد، پس از وصيت به آنكه او را در كنار مزار دكتر مصدق در احمدآباد به خاك بسپارند، خود را به دست جراحان سپرد و ۲ ساعت بعد زير عمل جراحی قلبش از حركت باز ايستاد.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:31:08 ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۱ تیر سالروز درگذشت مصطفی عدل (منصورالسلطنه)

(زاده سال ۱۲۶۱ تبریز – درگذشته ۲۱ تیر ۱۳۲۹ تهران) حقوقدان و سیاستمدار

او پس از تحصیلات ابتدایی و مقدماتی، عازم مصر شد و دوره متوسطه را در آنجا گذرانید و از دانشگاه پاریس لیسانس حقوق گرفت. در ۱۲۸۲ به ایران بازگشت و در وزارت خارجه استخدام شد و در وزارت عدلیه مراحل ترقی را پیمود و در ۱۲۸۹ به معاونت آن وزارتخانه رسید و در ۱۲۹۹ در کابینه ضیاءالدین طباطبایی به کفالت وزارت عدلیه منصوب شد. در ۱۳۰۱ در کابینه قوام‌السلطنه وزیرعدلیه شد.
در تشکیلات نوین عدلیه که در سال ۱۳۰۶ علی اکبر داور بنیاد نهاد، عدل به خدمت قضایی دعوت شد و با رتبه ۹ قضایی مدیرکل تهیه قوانین و احصاییه شد و قریب هشت سال در این سمت باقی بود.
در سال ۱۳۱۴ از وزارت عدلیه به وزارت خارجه انتقال یافت و سمت وزیر مختاری ایران در ژنو و نماینده ایران در جامعه ملل شد و در همین سمت ریاست صدمین دوره اجلاسیه شورای جامعه ملل را عهده‌دار بود. در ۱۳۱۶ به ایران بازگشت و به سمت معاونت وزارت امور خارجه منصوب شد. در ۱۳۱۶ کفیل وزارت امور خارجه شد و سرپرستی این وزارتخانه را به عهده گرفت تا اردیبهشت سال بعد که به وزیر مختاری ایران در ایتالیا تعیین شد و تا مهر ۱۳۲۰ در آن سمت انجام وظیفه کرد.
در ۱۳۲۰ در کابینه فروغی وزیر فرهنگ شد و در کابینه علی سهیلی نیز ابقا شد.
در کابینه محمد ساعد مراغه‌ای ۱۳۲۳ وزیر مشاور بود و در کابینه مرتضی قلی بیات وزیر دادگستری شد و در کابینه حکیم‌الملک و صدرالاشراف، وزیر مشاور بود و در سال ۱۳۲۶ در کابینه احمد قوام، ابتدا وزیر دادگستری و سپس وزیر مشاور شد و در کابینه‌های حکیم‌الملک و عبدالحسین هژیر و محمد ساعد مراغه‌ای، سمت وزارت مشاور داشت.

مجموع سمت‌ها:
در سال ۱۳۲۸ پس از تأسیس مجلس سنا در ایران سناتور آذربایجان شد.
دو بار وزیر فرهنگ.
دو بار وزیر دادگستری.
هفت بار وزیر مشاور در کابینه‌های ایران.
ریاست دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و استادی در دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران.
ریاست دانشگاه تهران.
عضویت در کمسیون‌های تهیه و تدوین قوانین
وزیر مختاری ایران در ژنو و نماینده دائمی در جامعه ملل.
ریاست صدمین دوره اجلاسیه شورای جامعه ملل.
معاونت وزارت امور خارجه.
وزیر مختاری ایران در ایتالیا.

آثار:
کتاب حقوق اساسی در سال ۱۳۲۷ق.
کتاب محشی حقوق مدنی در سالهای ۹–۱۳۰۸ش)(انتشارات خرسندی)
کتاب حقوق تجارت بین‌الملل
ترجمه قانون جزای عمومی و قانون تجارت ایران به زبان فرانسه
درگذشت
مصطفی عدل در ۶۸ سالگی درگذشت.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-11 19:30:27 ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۰ تیر سالروز درگذشت عبدالرحمن فرامرزی

( زاده ۲۱ امرداد ۱۲۷۶ هرمزگان -- درگذشته ۲۰ تیر ۱۳۵۱ تهران) نویسنده و روزنامه‌نگار

فرامرزی، نویسنده، استاد دانشگاه، وکیل دادگستری و مؤسس و سردبیر روزنامه کیهان بود و به‌همراه برادرش احمد فرامرزی چند دوره نمایندگی مجلس شورای ملی را داشت.
نامه‌های اعتراضی او در کیهان در مورد غائله آذربایجان خطاب به جعفر پیشه‌وری در کتابی به‌نام « فرامرزی و قضیه آذربایجان» گردآوری و منتشر شده‌ است.
او در جوانی به بحرین رفت و در مدارس آنجا به تحصیل پرداخت و پس از مدتی دوباره به زادگاهش بازگشت و به‌تهران کوچید و از مشاهیر روزنامه‌نگاران آن دوران شد.
او به‌ویژه در مجلس هفدهم که اکثریت در اختیار جبهه ملی بود، در فراکسیون اقلیت به‌مخالفت با دکتر مصدق پرداخت. در هنگام تصویب اعتبارنامه‌اش با شدیدترین حمله از سوی ابوالحسن حائری‌زاده روبرو شد که وی را به‌همکاری با رضاشاه و سانسورچی شهربانی بودن متهم کرد. با این‌حال اعتبارنامه او با تنها یک رأی مخالف، به‌تصویب رسید.
اوج این درگیری‌ها در هنگام انتخابات هیئت رئیسه مجلس در تیرماه ۱۳۳۲ بود که جداشدگان از جبهه ملی، در ائتلاف با نمایندگان مخالف دولت، تلاش کردند کاشانی را بار دیگر به‌ریاست مجلس برگزینند. حال آنکه نظر مصدق بر انتخاب عبداله معظمی بود. با پیروزی شکننده جبهه ملی و انتخاب معظمی، عبدالرحمن فرامرزی در خطابه‌ای بر جایگاه مجلس تأکید کرد:
مجلس بزرگترین محفل مملکت است این است که رئیس مجلس هم بزرگترین رئیس جلسه مملکت است.
در واپسین جلسه مجلس هفدهم پیش از تعطیلی ناشی از نتایج رفراندم، فرامرزی به هیئت رئیسه می‌گوید:
بعد از این هم ما باید یک مشروطیتی داشته باشیم و یک مملکتی داشته باشیم. اگر آخر عمر ایران است ما قبول داریم این دولت هرکاری می‌خواهد بکند. ما حاضریم ولی اگر می‌دانید که بعد از این هم باید مشروطیت ایران باقی بماند و اگر می‌دانید بعد از این هرکسی به‌خودش حق می‌دهد هرکاری دیگری کرده، بکند و بگوید فلانی هم کرده از همین‌جا جلویش را بگیرید که یک‌نفر آدم که طرف اعتماد شماست یا طرف محبت شماست هرکاری نکند. جناب آقای نخست‌وزیر می‌گویند مریضند، دوسال است که می‌گویند مریضند. آدم هم یک کلمه اظهار عقیده بکند می‌گویند مخالف است.
آدمی وقتی یک مطلبی به‌خاطرش رسید نمی‌داند چه جور بگوید که این حرفها را بهش نگویند. آقای نخست‌وزیر دوسال است که به مجلس نمی‌آیند. این راه را باز نکنید که یک رئیس‌الوزرایی به‌خودش نپسندد که به‌مجلس بیاید و خودش را بالاتر از مجلس بداند.
پس از مشخص شدن نتایج رفراندم، دولت مصدق اقدام به تعطیلی مجلس کرد.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ

Open / Comment

2022-07-10 19:46:40 ‍ ‍ ‍ ‍ ‍ برگی از تقویم تاریخ

۲۰ تیر زادروز فرخنده حاجی‌زاده زاده

(۲۰ تیر ۱۳۳۱ کرمان ) نویسنده، شاعر و ناشر

می‌گوید: به‌قاعده قبله هیچ‌کس نمی‌خوابد/ می خواهد گرد روی خودش در تشییعی بی‌پایان دور بزند.
فرخنده است.
نویسنده، شاعر و ناشر، مدیر انتشارات «ویستار» برنده اولین جایزه جهانی آزادی انتشار« انجمن قلم»و «اتحادیه ناشران آمریکا» عضو هیئت دبیران «کانون نویسندگان ایران» (از تیرماه ۱۳۸۷ تا شهریور ۱۳۹۳) و خواهر قربانی قتل‌های زنجیره‌ای، حمید حاجی‌زاده و پسرش کارون.
فرخنده در بزنجانِ کرمان زاده و از کودکی با ادبیات و موسیقی آشنا شد. در ۱۳ سالگی ازدواج کرد و ۱۴ سالگی پسرش پژمان را به‌دنیا آورد. بعد از تولد فرزند دومش پیمان، تحصیل را از سرگرفت و تاپایان کارشناسی ادبیات ادامه داد. در سال ۵۳ عضو انجمن ادبی «خواجوی کرمان» شد. اولین مطلب ادبی‌اش در سال ۵۴ به‌چاپ رسید. از سال ۵۷ به استخدام وزارت علوم درآمد. در سال ۶۵ بنیانگذار و مسئول کتابخانه دانشکده ادبیات «دانشگاه کرمان» شد و انگیزه گردآوری «کتاب‌شناسی اساطیر و ادیان» در ذهنش شکل گرفت. اولین قصه‌اش «هم سبز» را درسال ۶۷ نوشت. سال ۶۸ به دانشگاه تهران رفت. از سال ۶۹، در کارگاه شعر و قصه استاد «رضا براهنی»ادبیات را جدی‌ پیگیری کرد و همزمان ازمحضر استادان حسن انوری، سیروس شمیسا،هاشم توفیق‌ سبحانی و اصغر دادبه بهره برد و وزن شعر را از «هوشنگ ابتهاج» آموخت.
آثار منتشر شده او عبارتند از ۱- «خاله‌ سرگردان چشم‌ها» ۲- «خلاف دموکراسی» ۳- «گفتمان ادبی صِفر» ۴- «از چشم‌های شما می‌ترسم» ۵- «کتابشناسی اساطیر و ادیان» ۶- «تقدیم به‌کسی که قاتلم نبود» ۷- «طلعت منم!» ۸- «بازاندیشی یک» ۹-گزارش قصه یک (سینه‌ سهراب) ۱۰- «زن عجم خوبه یا تی.ان.تی؟» ۱۱- «من، منصور و آلبرایت" ۱۲- «نامتعارفه آقای مترجم!» ۱۳- اعلام می‌کنم! (همراه با سی‌دی صوتی) ۱۴- «آن یکی» (همراه با سی‌دی فارسی - انگلیسی) ۱۵- هجرانی ۱۶- حتی به احترام کاغذ (۲ کتاب آخرومن منصوروالبرایت درایران اجازه انتشار نگرفته وبوسیله انتشارات مهری وخاوران در لندن وپاریس به چاپ رسیده اند. ۱۷- جهنمِ آسیه.
از این آثار قصه‌‌های«خلاف دموکراسی»،« «PIR«‌ژاندارم» و« سینه سهراب»را محمدمهدی خرمی. قصه «مانع» را علی هداوند، قصه‌ «دست‌های تنهایی» را منصوره وحدتی به‌زبان انگلیسی ترجمه کرده‌اند. قصه‌های «آن یکی»،«جنسیت متفاوت»،«نسبت ما یک به یک »، « آن دیگری»، «تاجِ گل» و «تصمیمِ آنی» نیز به وسیله‌ پریا لطیفی‌خواه زیر نظر دکتر محمدمهدی خرمی به‌زبان انگلیسی ترجمه شده اند. کتاب های از «چشم‌های شما می‌ترسم»، «خاله‌ی سرگردان چشم‌ها»، «خلاف دموکراسی» و چندین شعر از مجموعه « طلعت منم!» به‌وسیله هاشم خسروشاهی به‌زبان ترکی استانبولی و قصه‌ «خلاف دموکراسی» به زبان چکی توسط خانم زوزانا ... قصه‌ «تقدیم به‌کسی که قاتلم نبود» وچندشعر از مجموعه «اعلام می کنم !» به‌همت لیلا کرمی به‌زبان ایتالیایی و قصه‌ «وهم سبز» به‌زبان کردی ترجمه ومنتشر شده‌اند. نگارش گزارش قصه در ادبیات ایران را از ابداعات او می‌دانند.
وی همواره به فعالیت‌های اجتماعی- فرهنگی و ادبی نیز مشغول بوده است. عضویت و همکاری با شورای کتاب کودک، مسئولیت انتشارات ویستار، مدیر مسئولی و سردبیری مجله‌ «بایا» و «فصلنامه قال ومقال»، عضویت در کانون نویسندگان ایران، اتحادیه ناشران و کتابفروشان، تعاونی توزیع کنندگان، عضویت و همکاری در پایه‌گذاری جمع صنفی فرهنگی زنان ناشر، همکاری در تأسیس بنیاد فرهنگی زنان و از اردیبهشت ۹۷ یک سال عضو افتخاری انجمن قلم آمریکا، شرکت در کنفرانس ادبیات معاصر دانشگاه نیویورک، انجمن ادبی نیمای شیکاگو، کنفرانس ادبیات و موسیقی تأتر ادئون (پاریس) ، سمینارهای متعدد دانشگاه‌های کشور ... و سمینار ادبیات معاصر ترکیه در آنکارا و استانبول، برگزاری شب‌های شعر و قصه در"کافه کتاب ویستار " راه‌اندازی کتابخانه اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و برگزاری "کارگاه قصه‌نویسی"
فرخنده سال‌ها با بیماری سرطان و شیمی درمانی‌های طولانی دست و پنجه نرم کرد.
اول اسفند ۱۳۸۷ بازنشسته شده و امروز رو به پنجره‌‌ای در خیابان پروشات چشمی به گل‌های لاله عباسی، مرجان و شمعدانی دارد و چشمی به‌صفحه‌ مانیتور که مبادا کلمات بپرند و فکر می‌کند به آنچه نمی‌داند چیست و آمده نشسته کنار کلمات، گوشه‌ روح لرزانش، بی آن که بداند مقصد کجاست؟ گو که هرگز در قید حدود و ثغور به‌مفهوم جغرافیای آن نبوده و نگذاشته مرز و سیم‌خاردار و دیوار آهنین تعریف محدود و حقیر خود را به او تحمیل کنند.

‎ @bargi_az_tarikh

#برگی_از_تقویم_تاریخ



عکس از: آوا منصوری Open / Comment