گوستاو دوره در یکی از تصویرسازیهایش برای کمدی الهی دانته، صح | CINEMANIA | سینمانیا
گوستاو دوره در یکی از تصویرسازیهایش برای کمدی الهی دانته، صحنهای را تجسم میکند که در آن، دو روحِ پائولو و فرانچسکا [م: عشاق مشهور همعصر دانته که پس از برملاشدن عشق آتشینشان به یکدیگر توسط جووانی همسر فرانچسکا و برادر پائولو به ضرب شمشیر کشته شدند] از انبوه بدنها سر برمیآورند تا قصهی عشق تراژیکشان را بازگویند. دانتهی زائر، تحت تأثیر این صحنه و قصهی آن دو، در جوار ویرژیل، از پا درمیآید و غش میکند. اما آنچه در این تصویرسازی مهمتر از واکنش دانته است، شیوهایست که دوره به کار بسته تا بدنهای عریان پائولو و فرانچسکا در قیاس با پسزمینهی بیشکل ارواح ازدحامکننده، برجسته و مشخص بهنظر برسند، ارواح ازدحامکنندهای که در حکاکی دوره انگار تا بینهایت کِش آمدهاند. در واقع، در برخی نواحی بهنظر میرسد که بدنها تبدیل شدهاند به گردبادی که در حال نزدیکشدن است.
در این صحنه نه اثری از یک جنبش برانداز شکوهمند هست و نه دارودستهی ولگرد دیوهای فاوستی. فقط نیروی حیاتی غریب و درونماندگار، و تماماً توزیعشدهی همین باد سیاه [گردباد] در کار است. ارواح شهوترانان در این چرخه یا قلمرو در انبوههی مرتبط با عناصر چهارگانهی گردباد محو میشوند. بهنحوی پارادوکسیکال این هم بارزترین فرم زندگیست (در واقع، دانته در پیشگاه نیرویش غش میکند)، و هم تهیترین فرم آن (گردباد دیوآسا چیزی ازهمگسسته نیست؛ بلکه بسیار کمتر از آن، بدنی ازهمگسسته است، یعنی همهجا هست و هیچجا نیست). بهنحوی مستدل، این صحنهی آخر دشوارترین نظرگاه از دیو را پیش مینهد. [یعنی] مفهومی از امر دیوآسا که تماماً درونماندگار است، و بااینحال هرگز [تماماً] حاضر نیست. این نوع دیو نه صرفاً یک چیز ازهمگسستهی فینفسه، که توأمان هم نیرو و جریان خالص است و هم نیستی خالص.
در کل دوزخ نه بهدلیل نمایش مجلل هیولاهایی که در صفحههایش سکنی گزیدهاند، که بابت شیوهی لایهگذاری دقیق سنخهای متفاوت هستی و ناهستی دیوآسا جالب توجه است. در دوزخ همهی مرزها در مسیرها، رودخانهها، غارها و قلعهها فرومیپاشند: بدنهایی انسانی وجود دارند که در درختان مرده ذوب میشوند، رودخانههای خون جاریاند، و تمام شهرها سرشارند از مردگان زنده. موتیف تسخیر در دوزخ این است: تسخیر دیوآسا نه فقط تسخیر موجودات زنده، که تسخیر نازندگان را هم شامل میشود. دیوها نه فقط موجودات انسانی و حیوانات، که خودِ منظره، خودِ سرزمین زیرین جهان را هم تسخیر میکنند. تسخیر دیوآسا در دوزخ نه فقط کژریختشناختی، که همچنین زمینشناختی و حتی جوشناختی است.
□ قطعاتی از مقالهی سه پرسش دربارهی دیوشناسی، نوشتهی یوجین تکر
[ On the word & image (Philosophy, Art)]. [ All the content in this channel is original ]. [ Ari Sarazesh, Ramin Alaei ]. [ Our first post link: b2n.ir/x69237 ]. [ Instagram: www.instagram.com/cine.ma...