MPSC Current Affairs

2018-03-05 18:21:29 “ड्रायपेटेस कलामी” - पश्चिम बंगालमध्ये आढळलेल्या वनस्पतीला माजी राष्ट्रपती कलाम यांचे नाव देण्यात आले

बॉटनीकल सर्व्हे ऑफ इंडियाच्या डॉ. गोपाळ कृष्ण यांच्या नेतृत्वात संशोधकांनी पश्चिम बंगालमधील दोन राष्ट्रीय उद्यानांमध्ये वनस्पतीची एक नवीन प्रजाती शोधून काढली आहे. त्यांनी या नव्या वनस्पतीला ‘ड्रायपेटेस कलामी (Drypetes Kalamii)’ असे नाव दिले आहे.

भारताचे माजी राष्ट्रपती व शास्त्रज्ञ ए.पी.जे. अब्दुल कलाम यांच्या सन्मानार्थ हे नाव देण्यात आले आहे. ही एक फूल वनस्पती आहे आणि ‘ड्रायपेटेस एलिसी’ या गटाशी संबंध असणार्‍या वनस्पतीचे छोटे रूप आहे.

पश्चिम बंगालमध्ये बक्सा राष्ट्रीय उद्यान (बक्सा व्याघ्र प्रकल्पाचा प्रमुख क्षेत्र) येथे 2011 साली केल्या गेलेल्या वनस्पतींच्या सर्वेक्षणात ही वनस्पती आढळून आली. मात्र त्यावेळी याला ओळखल्या जाऊ शकले नाही. पुढे आणखी एकाने राज्यातल्या जलडापारा राष्ट्रीय उद्यानातून स्त्रिलिंग गटातली ही वनस्पती फळासकट गोळा केली. फळामुळे याला ओळखण्यास सहजता आली. त्यानंतर घेतलेल्या शोधत असे आढळून आले की, दोन्ही वनस्पती ड्रायपेटेस कुटुंबाशी संबंध ठेवतात. 

ड्रायपेटेस कलामीची वैशिष्ट्ये

वनस्पतीची वाढ साधारणतः 1 मीटरपर्यंत आहे. ही एकलिंगी प्रजाती आहे, म्हणजेच त्यामध्ये स्त्रिलिंग व पुल्लिंग हे प्रकार आहेत.

ही वनस्पती समुद्रसपाटीपासून 50-100 मीटर उंचीवर, उपोत्पादनयुक्त आर्द्र अर्ध-सदाहरित जंगलातील ओल्या, सावली असलेल्या भागात आढळते.

वनस्पती झुडुप स्वरुपात आढळून येते आणि त्याला फिकट पिवळ्या रंगाची फुले आणि नारिंगी-लाल फळे लागतात.

ही वनस्पती संस्कृतमध्ये उल्लेखलेल्या ‘पुत्रजिवाह’ नामक औषधी वनस्पतीशी संबंध ठेवते.

आंतरराष्ट्रीय निसर्ग संवर्धन संघ (International Union for Conservation of Nature -IUCN) च्या नियमांनुसार, या वनस्पतीला "अत्याधिक धोक्यात असलेल्या" वनस्पतींच्या श्रेणीत तात्पुरते नोंदवलेले आहे.

जगभरात ड्रायपेटेस कुटुंबातल्या 220 प्रजाती आढळतात आणि त्यापैकी 20 भारतात आढळून येत असल्याची नोंद आहे. Open / Comment

2018-03-04 13:22:03 ✓ अकोला 'हॉट', देशातील सर्वाधिक तापमानाची नोंद

• मागील काही दिवसांपासून उत्तर, पश्चिम, मध्य आणि दक्षिण भारताच्या बऱ्यात भागांमध्ये कमाल तापमान 35 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त नोंदवण्यात आलं.

• हवामान बदलाचा परिणाम भारताच्या बहुतांश भागात दिसत आहे. वेळेआधीच देशभरात उष्णतेने आपला परिणाम दाखवायला सुरुवात केली आहे.

• आज (3 मार्च) महाराष्ट्रातील अकोला शहर देशातील सर्वात उष्ण ठिकाण ठरलं. इथे सर्वोच्च तापमान 39.5 अंश सेल्सिअस इतकं नोंदवण्यात आलं.

• अकोल्याशिवाय महाराष्ट्रातील ब्रह्मापुरी, जळगाव, परभणी आणि वर्धा इथेही 38 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त तापमानाची नोंद झाली आहे.

• मागील काही दिवसांपासून उत्तर, पश्चिम, मध्य आणि दक्षिण भारताच्या बऱ्यात भागांमध्ये कमाल तापमान 35 अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त नोंदवण्यात आलं. गुजरातपासून कर्नाटकपर्यंत दिवसाचा पारा 40 अंश सेल्सिअसच्या जवळ पोहोचला होता.

√ भारतातील सर्वात उष्ण दहा ठिकाणांवर एक नजर

अकोला महाराष्ट्र 39.5
ब्रह्मापुरी (चंद्रपूर) महाराष्ट्र 38.9
भद्राचलम तेलंगणा 38.8
जळगाव महाराष्ट्र 38.8
नंदिगामा आंध्र प्रदेश 38.8


रामगुंडम तेलंगणा 38.8
अंगुल ओदिशा 38.7
निजामाबाद तेलंगणा 38.5
परभणी महाराष्ट्र 38.5
वर्धा महाराष्ट्र 38.5 Open / Comment

2018-03-04 12:43:25 Open / Comment

2018-03-04 12:43:10 Open / Comment

2018-03-04 12:42:40 Open / Comment

2018-03-04 12:42:20 Open / Comment

2018-02-20 06:04:07 व्हाइस ऍडमिरल आर. बी. पंडित "आयएनए'चे नवे कमांडंट

मूळचे पुण्याचे असलेले व्हाइस ऍडमिरल आर. बी. पंडित यांनी केरळ राज्यातील एडिमला येथील "इंडियन नेव्हल ऍकॅडमी'चे मावळते कमांडंट एस. व्ही. भोकरे यांच्याकडून कमांडंट पदाचा कार्यभार सोमवारी स्वीकारला. त्यांना अतिविशिष्ट सेवा मेडल, युद्ध सेवा मेडल आणि नेव्ही मेडल या पदकांनी भूषविण्यात आले आहे. लेफ्टनंट जनरल (निवृत्त) बी. टी. पंडित यांचे ते पुत्र आहेत.

व्हाइस ऍडमिरल पंडित हे खडकवासला येथील राष्ट्रीय संरक्षण प्रबोधिनीचे माजी छात्र आहेत. तसेच, "डिफेन्स सर्व्हिसेस स्टाफ कॉलेज वेलिंग्टन, द कॉलेज ऑफ नेव्हल वॉरफेयर मुंबई आणि द रॉयल कॉलेज ऑफ डिफेन्स स्टडीज लंडन'चे देखील माजी छात्र आहेत. पाणबुडी विरोधी युद्धतंत्रामध्ये ते पारंगत आहेत. त्यांनी "आयएनएस निर्घात, आयएनएस विंध्यगिरी, आयएनएस जलश्वत' आणि 22व्या "मिसाईल व्हेसेल स्क्वाड्रन' मुंबईचे नेतृत्व केले आहे.

पाकिस्तानातील भारतीय उच्चायुक्त कार्यालयात नौदल सल्लागार, तसेच "इंटिलिजेंट हेडक्वार्टर' येथे नौदलाच्या दक्षिण विभागाचे चीफ ऑफ स्टाफ म्हणूनही काम पाहिले आहे. त्यांना एडिमला येथील "आयएनए'च्या कमांडंट पदावर पदोन्नती देण्यात आली. व्हाइस ऍडमिरल एस. व्ही. भोकरे यांनी 20 मे 2016 मध्ये कमांडंट पदाचा कार्यभार स्वीकारला होता. त्यांनी आपल्या 15 महिन्यांच्या कार्यकाळात "आयएनए'मध्ये पायाभूत सुविधा आणि प्रशिक्षण सुविधांमध्ये उल्लेखनीय कामगिरी पार पाडली. पारंपरिक "पुलिंग आउट'द्वारे त्यांना निरोप देण्यात आला.

जॉईन टेलिग्राम चॅनेल @MPSCCurrent Open / Comment

2018-02-19 21:25:19 एव्हरेस्टवर एकट्या गिर्यारोहकाला बंदी

नेपाळने गिर्यारोहकांच्या सुरक्षेचा विचार करून नेपाळच्या अखत्यारीत असलेल्या शिखरांवर आणि माऊंट एव्हरेस्टवर एकट्या गिर्यारोहकाला जाण्यास मनाई केली आहे.

गेल्या काही वर्षांमध्ये ग‌र्यिारोहकांचे झालेले मृत्यू पाहता नेपाळमधून एकट्या ग‌र्यिारोहकाला एव्हरेस्टवर जाण्यास मनाई करण्यात आली आहे.

त्याचबरोबरच अंध आणि दिव्यांग गिर्यारोहकान्ना एव्हरेस्ट चढाईला मनाई केली आहे.

सुप्रसिद्ध गिर्यारोहक उली स्टेक हे देखील एव्हरेस्ट सर करण्याच्या तयारीत असतानाच त्यांचा मृत्यू झाला. या सगळ्या घटना टाळण्यासाठीच सुरक्षेचे नवे नियम लागू करण्यात आले आहेत. Open / Comment

2018-02-19 16:40:29 पाकचा माजी वेगवान गोलंदाज शोएब अख्तर याची पाक क्रिकेट मंडळाच्या (पीसीबी) बँड अँबेसिडरपदी नियुक्ती केल्याची घोषणा पीसीबीचे चेअरमन नजिम सेठी यांनी केली आहे. पीसीबीने शोएब अख्तरला पीसीबीच्या चेअरमनचा सल्लागार हे पदही सोपविण्यात आले आहे.

@MPSCCurrent Open / Comment

2018-02-19 09:13:51 देशातील पहिले डिझाइन विद्यापीठ हरियाणामध्ये

देशातील पहिले आणि एकमेव डिझाइन विद्यापीठ ‘वर्ल्ड यूनिवर्सिटी ऑफ डिझाइन’ सोनिपत (हरियाणा) येथे सुरू झाले आहे. ओम प्रकाश बंसल शैक्षणिक आणि सामाजिक कल्याण ट्रस्ट, मंडी गोविंदगड (पंजाब) या संस्थेने हे विद्यापीठ उभारले आहे.

जॉइन @MPSCCurrent Open / Comment