ERKIN VOHIDOV

2022-06-11 06:57:08 ҲОЖИ ОТА МАРҒИЛОНИЙ СЎЗИ

Етмиш йиллик умрим ўтди хорижда
Юздан ошган Ҳожи отанг бўламан.
Тирик юрдим Истанбулда, Порижда,
Она юртдан айру қандоқ ўламан?

Қандоқ кетай Ватанимни кўрмай ҳур,
Илҳақликдан зўр дунёда ҳеч дард йўқ.
Мана, етдим муродимга, минг шукур,
Энди, болам, ўладиган номард йўқ.

Ўзбекистон Қаҳрамони, Ўзбекистон халқ шоири Эркин Воҳидов, 1993 йил.


www.facebook.com/evohidov
www.t.me/Erkin_Vohidov
www.erkinvohidov.com Open / Comment

2022-06-10 07:51:35 ​​БЕМОР ПИЁЗ
(Табассумга мойил гаплар)

Абдулла Қаҳҳорнинг машҳур дачасида кейинги йилларда Саид Аҳмад ака яшади. Бу -- биринчидан. Иккинчидан, дача ёзувчилар боғининг шундок кираверишида жойлашган. Учинчидан, Саид Аҳмад ака паловни «сайратиб» юборади. Чӯнғаранинг гуручию, зайтун ёғидан қилинган ошни кўп адиблар еган. Нега деганда устоз пиширган ошини барибир битта ўзи емайди. Боққа дам олишга борган ёзувчилардан кӯнгил яқинларини албатта чақириб чиқади.
Ошхӯрлар ҳам жудаям ноинсоф эмас. Ошга ҳар ким баҳоли қудрат «ҳисса» қӯшади. Биров тӯрттагина сабзи, биров Ёзувчилар боғининг ошхонасидан олиб чиқилган бир кафтгина туз, биров бир қути гугурт дегандек... Қолган «арзимас» харажатлар -- гӯшт, ёғ, гуруч, ичимлик -- Саид Аҳмад акадан.
...Кунларнинг бирида Эркин Воҳидов кӯнғироқ қилиб қолди.
-- Юринг, оқсоқолнинг дачасига бориб, пиёздан хабар олиб келамиз.
-- Қанақа пиёз? -- деган эдим, тушунтирди.
Эркин ака устознинг дачасига бир эмас, нақ олтита пиёз олиб борган экан. Пиёз бӯлгандаям унақа-бунақаси эмас. Олтиариқнинг пиёзи!
Эркин Воҳидов, Раҳматулла Иноғомов, мен -- узун-қисқа бўлиб кириб бордик. Пиёздан хабар олгани келганимизни айтдик. Устоз пешонаси тиришиброк ош дамлади. Маълум бўлишича, бу Эркин ака билан Раҳматулла аканинг тӯртинчими-бешинчи марта «пиёздан хабар олиши» экан.
Мен ҳам мазахӯрак бўлиб қолдим. Текин ош кимга ёкмайди! Келаси шанба Эркин Воҳидовга кўнғирок қилдим.
-- Пиёздан хабар олиб келмаймизми?
-- Иложи йўк, -- деди Эркин ака, -- «пиёз операцияси» барбод бўлди!
Кейин воқеани тушунтирди. Эрталаб кӯчага чиқса, дарвоза олдида чиройли лента билан ўралган қоғоз қути турган эмиш. Эркин ака ҳайрон бўлиб қутини очса, қат-қат қоғоз орасидан битта пиёз, ёнида конвертга солинган хат чиқибди. Хатда шундай сӯзлар ёзилган экан: «Эркин, болам, пиёзинг уйимга кетаман деб, хархаша қилавериб юрагимни сиқиб юборди. Шунча ялинсам ҳам кӯнмади. Сени қаттиқ соғинибди. Ичикиб, касал бӯлиб қолди. Хафа бӯлма, уч-тӯрт кун табибга қаратсанг, ўзига келиб қолади. Сен пиёзингни яхшилаб даволатиб тур. Келаси ҳафта ўттиз-қирк киши кўргани борамиз».
-- Энди нима қиласиз? -- десам, Эркин Воҳидов топган чорасини айтди.
-- Хозир оқсоқолга кӯнғироқ қилмоқчи бӯлиб турувдим. «Пиёзнинг дарди оғир экан, шӯрлик ўлиб қолди», деб қӯя қоламан.
-- Эсингиз жойидами? -- дедим капалагим учиб. -- Оқсоқол пиёзингнинг таъзиясига келдик, деб юз кишини бошлаб келса нима қиласиз?
-- Буёғи ҳам бор, -- деди Эркин ака ўйланиб. -- Майли, бир йўлини қиларман.
Уч кундан кейин Саид Аҳмад акага Эркин Воҳидовдан хат борибди. Хатда шундай сўзлар битилган экан:
«Устоз! Пиёзимни шунча боққанингиз учун раҳмат. Икки кунда оёққа туриб кетди, келиб овора бӯлиб юрманглар. «Ёшлик -- бебошлик» деб шуни айтади-да! Ҳайронман, тенгини топибдими, битта пиёз билан Олтиариққа қочиб кетди!»

Ӯткир ҲОШИМОВ
"Дафтар ҳошиясидаги битиклар" дан Open / Comment

2022-06-10 07:50:07 10 июнь- ўзбек адабиётининг забардаст устунларидан бири, Ўзбекистон Қаҳрамони, халқ ёзувчиси Саид Аҳмад таваллуд топган кун. (1920-2007)

#Муҳим_сана Open / Comment

2022-06-10 06:50:52 Америкада «Ўзбек карвони» антологияси нашр қилинди

https://uza.uz/uz/posts/376393

Ўзбекистоннинг ягона расмий ахборот агентлиги

Тelegram | Facebook | Instagram | You Tube Open / Comment

2022-06-09 18:45:05 РАҲМАТ БОБОЖОН: Эркин Воҳидов чин маънода халқ шоири, халқнинг юрагини топган шоир. Мен шоирга тенг ёшдаги, шу даражадаги бошқа миллат ваеилларининг ижодкорларини излаб, ўқиб кўрдим. Бундай шоирлар Туркия, Озарбойжон, Қозоғистон, Тожикистонда ҳам бор экан. Уларнинг ичида энг сермаҳсули, фикр ва туйғуга бойи Эркин Воҳидов шеърияти эканига амин бўлдим. Қуйидаги таржималар шоиримизни озар халқига яна бир бор таништира олади деб умид қиламан.



ERKIN VAHIDOV


DUTARİM TARI İKİDİR

Dutarim tari ikidir:
Biri şənli, biri məhzun.
Ki, bəytim sətri ikidir:
Biri dilxoş, biri dilhun.

Nigarim çəşmi ikidir:
Biri yağma, biri cadu,
Bu cadudan iki gözüm
Biri Səyhun, biri Cəyhun.

Cəhanda iki dilbərin
Biri sənsən, biri Ləyla,
Cəhanda iki aşığın
Biri mənəm, biri Məcnun.

Cəhanda iki ulduz var:
Biri sənsən, biri Zühra,
Sanki bu iki nöqtəmin
Biri astin, biri üstün.

Cəhanin mehri ikidir:
Biri sənsən, biri günəş,
Tərəzi tartarı iki:
Biri yerdir, biri gərdun.

Məkani iki şahinin —
Bir qaya, biri göydür,
Qanadı iki şairin —
Bir ölkə, bir açun.

Qəzəl bitməkdə sıçrayıb,
Gözümdən yaş, qəlbimdən ot,
Belədən iki sətrimin
Biri damla, biri uçqun

Gəlib bağ səyrindan Erkin,
Qəzələ dalğa arardım,
İçəri girdi iki dost:
Biri Səyyar, biri Tolqun.



SEVGİ

On səkkizə girməyən kim var,
Bağından gül yığmayan kim var,
Sən haqqında dörd sətir yazıb,
Və yavaşca sirrini açıb,
Qonşu qıza verməyən kim var.

Əvvəl hər kəs qələm tutan an,
Yanıb səni oxur bigüman,
Ev tikərken hər bir könüldən,
Aşiqləri ayırıb dildən,
Şairləri edirsən biyran.

Mən də düşdüm bəlkə damina,
Xoş hissləri bəxş etdin mənə,
Həyatıma zər lövhə oldun,
İlk şeirimə sərlövhə oldun,
Xəyallarım dost oldu sənə.

Ürəyimdə hiss etdim qanad,
Sehr kimi açıldı həyat,
Görüşdəki dəmlərim şirin,
Qürbətdəki qəmlərim şirin,
Gülür mənə bütün kainat...

On səkkizə girməyən kim var,
Bağından gül yığmayan kim var...


* * *
Mən kişi yerində olmağim lazım,
Ya arvad sözünə yürməyim lazım.

Arvadın toy, bir çox ehtiyaci var,
Hə desə, “ləbbəy” diyə durmağim lazım.

Hə desə, “ləbbəy” deyə bilməyim üçün,
Evimdə pul zavod tikməyim lazım.

Evimdə pul zavod tikə bilməsəm,
Ən böyük bankları çalmağim lazım.

Banki çalmaq belə uğursuz olsa,
Hə desə, düşünüb durmağim lazım.

Düşünən bir kişi olandan görə,
Dünyadan yox olub, qurumağım lazım.

Dünyadan yox olub getməmək üçün,
Mən kişin yerində durmağim lazım

Yəni kişilərin yolunu tutub,
Kəyf alib şahmat oynamam lazım.

Uyğunlaşdıran: Rəhmət Babacan


www.facebook.com/evohidov
www.t.me/Erkin_Vohidov
www.erkinvohidov.com Open / Comment

2022-06-09 16:01:05 ТИЛАК

Сахийликни одат қилса ким,
Элга сочган бўлса борини доим,
Ҳиммати бор бўла туриб, илоҳим,
Қўлидан давлати кетмасин унинг.

Ким умрида сира билмаган тиним,
Меҳнатсиз бир лаҳза туролмаган жим,
Ғайрати бор бўла туриб, илоҳим,
Белидан қуввати кетмасин унинг.

Бир ишга қасд қилиб шоир ё олим,
Хаёл суриб - кейин не бўлур ҳолим -
Қудрати бор бўла туриб, илоҳим,
Дилидан журъати кетмасин унинг.

Ўзбекистон Қаҳрамони, Ўзбекистон халқ шоири Эркин Воҳидов, 1976 йил.


www.facebook.com/evohidov
www.t.me/Erkin_Vohidov
www.erkinvohidov.com Open / Comment

2022-06-08 18:41:40 КЕЧИКИШ

На тўю на аза,
на иш, на байрам,
Ҳеч қайга,
ҳеч қачон,
ҳеч бир ҳолатда -
Вақтида келмаган
бу шўрлик одам,
Бир соат кечикар
ками, албатта.
Унда сира айб йўқ,
югурик давр.
Мос келмади унинг
сусткаш жонига.
Тақдир кечиктирди,
бир соат надир,
Камида бир аср
ўз замонига.

Ўзбекистон Қаҳрамони, Ўзбекистон халқ шоири Эркин Воҳидов, 1980 йил


www.facebook.com/evohidov
www.t.me/Erkin_Vohidov
www.erkinvohidov.com Open / Comment

2022-06-08 12:40:25 Бозоримиз - ўша бозор, ўша Эски-Жўвамиз...

1988 йилларда олинган фотосуратлар. Open / Comment

2022-06-08 12:25:52 ЭСКИ ҲАММОМ, ЭСКИ ТОС…

Қайта қуриш хусусида
Олам узра жарангос,
Давраларда баҳслар қизғин,
Баҳсларда зўр эҳтирос.
Кўп орзулар топди ҳаёт
Кўзгусида инъикос,
Аммо бизнинг томонларда
Ҳали фақат гап, холос,
Ҳаёт эса ўша-ўша:
Эски ҳаммом, эски тос.

Аввалгидек йил бошида
Йил режасин бичамиз,
«Бажарамиз» қасамини
Яхна чойдек ичамиз.
Сўнг ўн бир ой сусткаш умр
Дарёсида кечамиз,
Йил сўнгида: «ҳайда-ҳайда»,
Ой сўнгида: «бос-ҳа, бос!»
Қоидамиз ўша-ўша:
Эски ҳаммом, эски тос.

Биз мажлиссиз яшолмаймиз,
Мажлисга ҳам план бор,
Мажлис дема — жанггоҳ! Сени
Пийпалашга гилам бор,
Содда бўлма, у гиламга
Тайёргарлик билан бор,
Чап беришни, чалишни бил,
Жавоб зарбин ўрган хос.
Ишни бўлса... иш маълум гап:
Эски ҳаммом, эски тос.

Кимга керак ташаббускор,
Билгувчи йўл-йўриқни?!
Ташаббускор ишни бузар
Кутмай юксак буйруқни.
Бизлар эсак — камтар одам,
Қовуштириб қуллуқни,
Жим турамиз, биламиз-да,
Жим туришга бор асос.
Бизга асли жуда мақбул
Эски ҳаммом, эски тос.

Қандай асос, дерсиз.
Раҳбар сўзи доим сўз бўлган,
Унга «қарши», «бетараф» йўқ,
Овоз доим юз бўлган,
У истаса икки беш қирқ,
Икки ўн тўққиз бўлган,
Тарихга боқ, раҳбарингни
Шаҳаншоҳга қил қиёс,
Аъёнлару гумашталар...
Эски ҳаммом, эски тос.

Кимки баланд учмоқ бўлса,
Бўлса ҳам у отамиз,
Асло парвоз қилдирмаймиз,
Оёғидан тортамиз,
Амаллаймиз, бўйнига бир
Маломатни ортамиз.
Деймиз, сени биз эҳтиёт
Қилмоқдамиз, Мирғиёс,.
Баланд учма! Тинч сенга шул
Эски ҳаммом, эски тос.

Бозоримиз ўша бозор,
Олой, Эски Жўвамиз,
Мақол ўша, пул бўлса гар
Чангалдадир шўрвамиз.
Бир тўрва пул билан тушсак,
Тўлиб чиқмас тўрвамиз.
Баракалла, эпчил йигит,
Қандингни ур, Мирваққос,
Касбинг ўша, нафсинг ўша:
Эски ҳаммом, эски тос.

Дўконимиз ўша дўкон,
Унга ҳам ҳеч ривож йўқ,
Пул чангаллаб, кўнгилдаги
Мол топишга илож йўқ,
Турмуш дерлар, бола-чақа,
Кимда ҳам эҳтиёж йўқ,
Ҳар юлғичга қуюқ салом,
Ҳар ўрридан илтимос.
Ҳолатимиз ўша-ўша:
Эски ҳаммом, эски тос.

Содда, мўмин одамлармиз,
Кўнгилда йўқ киримиз,
Оламҳайрон, англолмас не
Бу юввошлик сиримиз.
Биз жим турдик, ўлди Орол,
Битди Аму, Сиримиз,
Авлодларга қолар бўлди
Заҳарланган ер мерос,
Дод фарёддан не наф, амал —
Эски ҳаммом, эски тос.

Фарзандларни биз не учун
Келтирамиз дунёга
Ақлу қалбин, умру бахтин
Тўлдирмасак зиёга?
Туғдирмоғу туғмоқ биздан,
Қолган умри худога.
Яна бахтли болаликдан
Солурмиз айюҳаннос.
Наҳот, бўлгай эртамиз ҳам
Эски ҳаммом, эски тос.

Хўп иш бўлди, ўзбекмас деб
Айтдик Ибн Синони.
Гар мўъжиза тирилтирса
Ул табаррук сиймони,
Болаларнинг ўлимидан
Қирқ газ сакраб имони,
Дерди, наслим, билмадим ё,
Папуасми, эскимос.
Гаплар ошкор, ишлар эса
Эски ҳаммом, эски тос.

Бизга ишдан ҳеч гапирманг,
Гап сотишга устамиз,
Юк тортишмас, бировларга
Юк ортишга устамиз.
Ўлганларнинг орқасидан
Тош отишга устамиз,
Тиригида деймиз фақат
Пайғамбарлик сизга хос.
Ялтоқилик ўша-ўша:
Эски ҳаммом, эски тос.

Дилимизда гапимиз кўп,
Айтган билан битмайди,
Лекин дардлар чорасига
Гапнинг ўзи етмайди.
Бундан буён аравада
Жимўтириш кетмайди,
Йўқса, тарих бир кун биздан
Олажакдир алқасос,
Насибамиз бўлгай мудом:
Эски ҳаммом, эски тос.

Ўзбекистон Қаҳрамони, Ўзбекистон халқ шоири Эркин Воҳидов, 1988 йил.


www.facebook.com/evohidov
www.t.me/Erkin_Vohidov
www.erkinvohidov.com Open / Comment

2022-06-07 11:02:47 АЗАМАТ ЗИЁ, тарихшунос: Нимагадир, бугун 1968 йил эсга тушиб кетди. Ўшанда беш яшар бола бўлсак-да, 1969 йилга ўтар қиш жуда қаттиқ кечганини эслаймиз.
Кейинчалик билсак, ушбу йилда бошқа муҳим воқеалар ҳам юз берган экан.
Чунончи чех ва слўвак халқларининг ҳурриятга бўлган интилишлари 500 000 савет аскари ва 5000 танк, жанговар машиналари томонидан худди шу санада қонга ботирилган экан.
Шу йили яна бир улуғ тарихий воқеа содир бўлган - ўзбекнинг улуғи Иброҳим Мўмин бошчилигида «Амир Темурнинг Ўрта Осиё тарихида тутган ўрни ва роли» илмий йиғини ўтказилган, сал ўтиб худди шу номда рисола ҳам чоп этилиб тарқатилган.
Бутунлай бошқа юрт - Чехўслўвакиянинг ўз озодлиги учун қадамини ўзига хавф деб билган савет ҳукумати ўз мустамлакаси - Ўзбекистон ССРда биргина ўзбек миллатининг эмас, кишиликнинг энг улуғи саналмиш Амир Темур шаънига салгина бўлса ҳам илиқ сўзлар айтилиши, дунё халқлари тарихида бурилиш ясаган, Иккинчи Уйғониш даври асосчиси, даҳо - Соҳибқироннинг эсланишини ўзига фожиа деб билган.
Негаки миллатни ўзлигига англатишнинг энг зўр қуроли бу унинг тарихидир. Буни жуда яхши билган ва 1865 йили Туркистонни босиб олганларидан 100 йилдирки ўзбек миллатининг ўтимишини илдизи билан суғуриб ташлаб, ўрнига ўзига мос ясама "тарих"ни яратиш учун жон-жаҳди билан интилиб келаётган мустамлакачилар тарихчи олимлар орасидаги ўз хуфияларини ишга солганлар: Амир Темур ва Иброҳим Мўминни қоралашга бағишланган чиқишлар, миш-мишларни уюштиришни бошлаганлар. Охир-оқибат, 1974 йили Иброҳим Мўминни - ўзбекнинг ҳалол, содиқ, билимдон ва ботир олимини қаро гўрга тиққанлар.
1968 йил яна бир оламшумул воқеа ўлароқ тарих саҳифаларидан ўчмас ўрин олган - ўзбекнинг яна бир улуғи Эркин Воҳиднинг "Ўзбегим" қасидаси эълон қилинган. Ўз тарихи, ёзуви, адабиёти - ўзлиги ҳақида баралла айган чин сўзлари учун буюк юртдошимиз ва куюнчагимиз не-не қувғинларга учраганини кўпчилик билади, жуда камчилик бугун ҳам тан олмайди. Мустамлака-савет режимининг қамчисидан қон томиб, атрофи турли-туман хуфиялар тўлиб-тошган бир паллада "Менга Пушкин бир жаҳону Менга Байрон бир жаҳон, Лек Навоийдек бобом бор, Кўксим осмон, ўзбегим" дейиш, менга жаҳон ва рус адабиёти эмас, аввало ўз миллий адабиётим азиз, дея олганликнинг ўзи қаҳрамонлик эмасмиди? "Шоҳу султон ўзбегим", "Эрксевар қон, ўзбегим", "Эркин (ҳур) ўғлингман, қабул эт, Ўзбегим, жон ўзбегим!" дея олиш учун кишидаги ички куч қанчалар бўлишини бир тасаввур қилиб кўрайлик.
Сиёсий, иқтисодий, мафкуравий, маънавий қуллик занжирларини узиб ташлаганимизга 31 йил тўлай деб турган шу ойларда ҳам ўзбек, миллат, ўзлик каби тенгсиз қадриятларга тили айланмайдиганлар, Хоразмию Беруний, Улуғбек-у Машрабни тан олмайдиганлар бугун ҳам топилиши кўзда тутилса, "Ўзбегим"нинг қиммати ошса-ошади, ҳеч бир охори тўкилмайди. Open / Comment